BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Aktualne badania
Współpraca z pacjentem chorującym na schizofrenię i jego rodziną
Lek. Tomasz Wieczorek
Prof. dr hab. med. Joanna Rymaszewska
Ostatnie lata dostarczyły wielu interesujących badań oceniających jakość współpracy terapeutycznej z perspektywy zarówno lekarzy, jak i pacjentów oraz ich rodzin. Inne skupiły się na analizowaniu problemów w relacjach lekarz-pacjent-rodzina i proponowaniu nowych rozwiązań. Niniejszy artykuł ma za zadanie zwięźle przedstawić najważniejsze dokonania na tych obszarach w ciągu ostatnich lat.
Współpraca z osobą chorującą na schizofrenię jest zagadnieniem wielopoziomowym, obejmującym zarówno kwestie związane z czysto biologicznym aspektem choroby oraz jej leczenia, jak i cały rozległy wymiar funkcjonowania społecznego, zawodowego i rodzinnego pacjenta, jego własne przeżycia związane z chorobą, emocje oraz doświadczenia rodziny i opiekunów związane z przebiegiem zaburzenia i jego leczenia. Typowy problem w schizofrenii, czyli dysfunkcja w budowaniu i utrzymywaniu relacji społecznych, wymaga odpowiednio złożonych interwencji terapeutycznych na poziomie oddziaływania pozabiologicznego.
Obecnie już standardem postępowania jest włączenie w proces diagnostyki i leczenia najbliższych osób z otoczenia pacjenta, którymi najczęściej są członkowie rodziny oraz opiekunowie. Istnienie niezwykle szerokiego spektrum dysfunkcji wywołanych chorobą wskazuje na możliwość napotkania wielu problematycznych punktów w terapii oraz na potrzebę wykorzystania wielu form terapeutycznych, które najczęściej sprowadzają się do konieczności prowadzenia wieloaspektowego oddziaływania leczniczego.
W niniejszej pracy chcemy przedstawić jeden z teoretycznych modeli relacji lekarz-pacjent-rodzina oraz opisać ich problematykę, opierając się na stosunkowo niedawno publikowanych badaniach dotyczących tego tematu. Wiele diagnozuje nowe obszary problemowe, sugerując jednocześnie możliwe rozwiązania, część może wymagać dalszych badań.
Teoretyczny model współpracy lekarz-pacjent-rodzina
Model współpracy z pacjentem i jego rodziną został bardzo dobrze opisany przez prof. Bogdana de Barbaro i współpracowników w książce „Schizofrenia w rodzinie”.[1] Podstawą tego modelu jest podział na trzy główne elementy:
- konsultację systemu rodzinnego,
- psychoedukację pacjenta i rodziny bądź osób bliskich,
- terapię systemową (rodzinną).
Konsultacja systemu rodzinnego jest pierwszą sytuacją terapeutyczną, w której lekarz spotyka się z pacjentem i jego rodziną. Takie spotkanie powinno mieć charakter konsultacji, której zasady opisuje model tzw. szkoły mediolańskiej.[2] Można je streścić w następujących punktach:
