Prawidłowe rozpoznanie

Czy zaburzenia eksternalizacyjne dorosłych są kontynuacją zaburzenia hiperkinetycznego w dzieciństwie?

Dr n. med. Halina Kądziela-Olech

Oddział Dzienny Psychiatryczny UDSK w Białymstoku

Adres do korespondencji: Dr n. med. Halina Kądziela-Olech, e-mail: halina.kadzielaolech@op.pl

Wiele osób, u których występują objawy psychopatologiczne w dzieciństwie, manifestuje je również w życiu dorosłym. Poznanie związku między objawami pojawiającymi się u dzieci i występującymi w życiu dorosłym ma istotne znaczenie teoretyczne i praktyczne, gdyż wskazuje na potencjalne źródła psychopatologii u osób dorosłych. Najczęściej diagnozowanym zaburzeniem psychiatrii dziecięcej pozostaje zespół nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD/HKD). Mimo leczenia duży odsetek pacjentów nadal przejawia zaburzenia funkcjonowania psychospołecznego w wieku dorosłym. Pozostaje zagadnieniem otwartym, czy są to następstwa, czy inny obraz kliniczny tego samego zaburzenia.

PROBLEMY EKSTERNALIZACYJNE

Zaburzenia eksternalizacyjne dotyczą szerokiego zakresu objawów o charakterze impulsywności, agresji, używania substancji psychoaktywnych, zachowań ryzykownych, destrukcyjnych, antyspołecznych, często przestępczych, prowadzących do konfliktów z prawem.[1,2] Czy dorosły pacjent z zaburzeniem eksternalizacyjnym z powodu istniejącej psychopatologii poszukuje pomocy u psychiatry? Pytanie raczej retoryczne, ponieważ najczęściej staje się pacjentem w sytuacjach nagłych – po zatruciu alkoholem, substancjami psychoaktywnymi, dopalaczami lub w przewlekłym stanie uzależnienia. Wymaga pomocy psychiatry, ale czy nawet wówczas lekarz próbuje poznać historię jego życia?

Wydaje się, że wiedza z obszaru psychiatrii dziecięcej, prowadzone badania w tej dziedzinie oraz obserwacje kliniczne pacjentów w okresie rozwojowym mogą pomóc w zrozumieniu rozwoju psychopatologii w ontogenezie, w lepszym pojmowaniu problemów eksternalizacyjnych pacjenta dorosłego.

Ponieważ stany zaburzeń psychicznych nie stanowią dobrze odgraniczonych, jasno odróżniających się jednostek chorobowych, systematyzacja objawów osiowych, które utrudniają funkcjonowanie psychospołeczne, pozwala w obecnym stanie wiedzy na korzystanie z modeli nozologicznych ujętych w klasyfikacjach, które najczęściej obejmują grupy lub zespoły objawów. Zaburzenia psychiczne, mimo że wykazują pewien stopień podobieństwa, mogą się różnić między sobą z punktu widzenia etiopatogenezy oraz indywidualnych czynników rozwojowych, dlatego szukanie określonych fenotypów wydaje się ważne w rozumieniu powstawania objawów i opracowywaniu specyficznych programów terapeutycznych.

MIEJSCE ZABURZENIA HIPERKINETYCZNEGO W ZABURZENIACH EKSTERNALIZACYJNYCH

Ustrukturyzowany wywiad oraz ustalone kryteria diagnostyczne Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego (AAP) zawarte w Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-IV, DSM-5) i Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Pr...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

MIEJSCE ZABURZENIA HIPERKINETYCZNEGO W ZABURZENIACH EKSTERNALIZACYJNYCH

Ustrukturyzowany wywiad oraz ustalone kryteria diagnostyczne Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego (AAP) zawarte w Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-IV, DSM-5) [...]

ASPEKT TERAPEUTYCZNY

Mimo obszernej wiedzy na temat deficytów poznawczych i behawioralnych występujących w zespole nadpobudliwości psychoruchowej nadal nie znamy leczenia przyczynowego. Metylofenidat jest [...]

NASTĘPSTWA CZY KONTYNUACJA ZABURZENIA?

W latach 2009-2013 w Szkocji przeprowadzono badanie kohortowe obejmujące 766 244 uczniów szkół podstawowych, średnich i specjalnych, którego celem była analiza [...]

DEFICYT SPOŁECZNY A ŚRODOWISKO RODZINNE

Dotychczasowe badania pokazują, że efekty leczenia farmakologicznego w dzieciństwie nie są utrzymane w dalszych latach życia.[13] Niekorzystne są utrwalone, powtarzające się [...]

PODSUMOWANIE

Obecny stan wiedzy i doświadczenia kliniczne pokazują, że zaburzenie hiperkinetyczne może być problemem całego życia i wpływać na jego jakość. Świadomość [...]

Do góry