TYLKO DO 5 GRUDNIA! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Meandry psychiatrii
Zaburzenia psychiczne w kontekście kulturowym
Prof. dr hab. med. Anna Grzywa
Kultura ma wpływ na życie ludzi w niej funkcjonujących, oddziałuje na poglądy, zachowania i wierzenia, ale też może odgrywać rolę czynnika precypitującego, patoplastycznego lub wyzwalającego zaburzenia psychiczne. W pracy opisane zostały zaburzenia myślenia, emocji i zachowania występujące w różnych kulturach z punktu widzenia etnopsychiatrii.
Według WHO kultura jest poznawczą mapą nadawania sensu światu i decydującą o zachowaniu. Informacje, które człowiek ciągle otrzymuje, mają znaczenie obiektywne i subiektywne (emocjonalne). Znaczenie obiektywne jest miarą tego, w jakim stopniu informacje wzbogacają wiedzę danej osoby. Znaczenie emocjonalne jest natomiast miarą tego, w jakim stopniu te informacje są mu potrzebne. Im mniej informacji ma osoba, tym większą rolę w jej myśleniu odgrywa aspekt emocjonalny informacji, który we wczesnych okresach rozwoju zastępuje istotną wiedzę. Stany emocjonalne ukierunkowują mechanizmy przetwarzania informacji i nadają im określoną siłę dzięki temu, że ich działanie wpływa na selekcję informacji. W ten sposób powstają określone procesy orientacyjne i dążenia. Umysł przetwarza informacje zawarte w pięciu rodzajach przekazów:
- informacja uzyskiwana za pośrednictwem analizatorów,
- informacja zapisana w programach biologicznych,
- manipulacje podmiotu,
- czyste myślenie operacyjne,
- przekazy społeczno-kulturowe.[1]
Te przekazy kulturowe odgrywają istotną rolę w wierzeniach oraz czynnościach rytualnych społecznie uwarunkowanych.
Etnopsychiatria i psychiatria kulturowa
Etnopsychiatria bada egzotyczne typy zaburzeń psychicznych i ustala ich ewentualny związek ze zmiennymi etnicznymi. Według Kirmayera (2000) psychiatria kulturowa powinna się zajmować międzykulturowymi badaniami chorób psychicznych i tradycyjnymi metodami ich uzdrawiania, starać się znaleźć odpowiedź na pytanie, jakie są potrzeby zróżnicowanych społecznie społeczeństw obejmujących tubylców, imigrantów i uciekinierów, sięgać do badań etnograficznych, aby się dowiedzieć, jak kultura wpływa zarówno na przyczyny, przebieg i objawy psychopatologiczne, jak również jakie metody tradycyjnego uzdrawiania są stosowane i jaka jest ich skuteczność.
W psychiatrii kulturowej akcentuje się etiopatogenetyczną rolę zarówno środowiska kulturowego, fizycznego (np. klimat, sposób odżywiania, swoiste infekcje), sposób wyrażania emocji (ekspresja) i emocjonalnego reagowania, zwłaszcza w sytuacjach str...
Na naturę człowieka zwracali uwagę myśliciele od Konfucjusza, przez Mencjusza, do Lao-cy. Ciekawe podejście prezentował Mencjusz (371-284 p.n.e.), który uważał, że człowiek jest z natury dobry, że myślące i współczujące serce jest darem Nieba i cz...