Aktualne dane epidemiologiczne wskazują, że częstotliwość występowania zaburzeń psychicznych wzrasta szczególnie w krajach rozwiniętych1. Autorzy zwracają uwagę na urbanizację, postęp technologiczny, zmianę stylu życia, rosnące wymagania ze strony otoczenia, które pociągają za sobą dużą presję oraz stres i skutkują pandemią współwystępowania zaburzeń psychicznych i somatycznych. Uzyskiwanie niepełnych remisji przy zastosowaniu standardowych form terapii potwierdza potrzebę identyfikacji czynników wpływających na pojawienie się i podtrzymywanie objawów zaburzeń psychicznych.

W ostatnim czasie zwraca się szczególną uwagę na sposób żywienia, który jest łatwo modyfikowalnym elementem stylu życia i ma istotne znaczenie w utrzymaniu zdrowia psychicznego². Dane z badań epidemiologicznych, modelowych i klinicznych potwierdzają zależność między dietą a ryzykiem pojawienia się i przebiegiem chorób psychicznych^1,3,4.

W związku z rosnącą liczbą dowodów naukowych powstała nutripsychiatria – jako zintegrowany paradygmat łączący medycynę żywienia i psychiatrię^1,2. W 2013 roku utworzono International Society for Nutritional Psychiatry Research (ISNPR – Międzynarodowe Stowarzyszenie Badań Żywieniowych w Psychiatrii). Jego zadaniem jest dostarczanie kluczowych dowodów naukowych o znaczeniu żywienia i składników pokarmowych w utrzymaniu dobrostanu psychicznego oraz ich potencjalne włączenie do praktyki klinicznej¹. Według specjalistów rekomendacje żywieniowe oparte na ugruntowanych dowodach naukowych mają szansę stać się efektywnym oraz ekonomicznie korzystnym narzędziem polepszającym stan zdrowia psychicznego na poziomie całego społeczeństwa i pojedynczych jednostek^1,4.

Zależność pomiędzy dietą a zdrowiem psychicznym

Istnieje wiele potencjalnych protekcyjnych mechanizmów działania składników pożywienia w odniesieniu do stanu psychicznego/psychiki. Szybkie tempo przemian metabolicznych ośrodkowego układu nerwowego (OUN) wymaga dużego zasobu energii. Do prawidłowej pracy mózgu potrzebne jest mniej więcej 20% pochodzących z pożywienia substratów energetycznych, mimo iż stanowi on zaledwie 2% masy ciała dorosłego człowieka⁵. Składniki pokarmowe zapewniają także właściwą strukturę oraz komunikację OUN¹.