Lurazydon – przeciwpsychotyczny lek z uniwersalnym profilem działania farmakologicznego
dr n. med. Maria Filip
prof. dr hab. n. med. Piotr Gałecki
Klinika Psychiatrii Dorosłych, Uniwersytet Medyczny w Łodzi
Adres do korespondencji:
dr n. med. Maria Filip
Klinika Psychiatrii Dorosłych
Uniwersytet Medyczny w Łodzi
ul. Aleksandrowska 159
91-229 Łódź
tel.: 42 715 59 85
e-mail: mariafilip@interia.pl
-
Podstawowe informacje dotyczące właściwości lurazydonu i wskazań do jego stosowania
- Wpływ leku na stężenie prolaktyny, odstęp QT i parametry metaboliczne
- Lurazydon jako bezpieczna i skuteczna alternatywa dla innych leków przeciwpsychotycznych
Lurazydon1 (ryc. 1) jest organicznym związkiem chemicznym stosowanym jako atypowy lek przeciwpsychotyczny II generacji w leczeniu schizofrenii i epizodów depresji związanych z chorobą afektywną dwubiegunową2. W 2010 r. został zatwierdzony przez Agencję Żywności i Leków (FDA – Food and Drug Administration) do leczenia schizofrenii u dorosłych, a w czerwcu 2013 r. – do leczenia epizodów depresji związanych z zaburzeniem afektywnym dwubiegunowym typu I3. Dodatkowo w styczniu 2017 r. został zatwierdzony przez FDA do leczenia schizofrenii u młodzieży, a w marcu 2018 r. FDA rozszerzyła jego zastosowanie na pacjentów pediatrycznych (w wieku od 10 do 17 lat) do leczenia ciężkich epizodów depresyjnych w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej4.
W Polsce lurazydon jest wskazany w leczeniu schizofrenii u dorosłych i młodzieży od 13 r.ż. Od września 2020 r. jest refundowany u dorosłych pacjentów ze schizofrenią, u których dotychczasowe leczenie okazało się nieskuteczne lub w przypadku przeciwwskazań do terapii pozostałymi lekami przeciwpsychotycznymi II generacji5.
Mechanizm działania
Lurazydon jest lekiem z unikalnym profilem działania farmakologicznego (ryc. 2) obejmującym blokowanie receptorów dopaminowych D2, serotoninowych 5-HT2A i 5-HT7 oraz właściwościami częściowego agonisty wobec receptorów serotoninowych 5-HT1A, przy braku wyraźnego powinowactwa do receptorów histaminowych H1 i cholinergicznych receptorów muskarynowych6. To właśnie blokada receptorów D2 i 5-HT2A nadaje lurazydonowi właściwości atypowego leku przeciwpsychotycznego. Z kolei antagonizm wobec receptora 5-HT7 i częściowy agonizm 5-HT1A przyczynia się do właściwości przeciwdepresyjnych6. Lurazydon ma niską aktywność wobec receptorów muskarynowych M1, histaminowych H1, α1- i 2A-adrenergicznych, przez co minimalizuje ryzyko hipotonii ortostatycznej, sedacji, przyrostu masy ciała i osłabienia funkcji poznawczych związane ze stosowaniem innych leków przeciwpsychotycznych4,7.
W Polsce lurazydon jest dostępny w postaci tabletek 18,5 mg, 37 mg i 74 mg. Stosuje się go doustnie, raz na dobę, z posiłkiem, o tej samej porze dnia. Zalecana dawka początkowa to 37 mg raz na dobę. W przypadku pacjentów dorosłych lek jest skutecz...
Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:
Najważniejsze interakcje farmakodynamiczne
Z uwagi na podstawowe działanie lurazydonu na ośrodkowy układ nerwowy należy go stosować ostrożnie w skojarzeniu z innymi produktami leczniczymi oddziałującymi [...]
Najważniejsze przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą5. Jednoczesne podawanie z silnymi inhibitorami CYP3A4 (np. boceprewir, klarytromycyna, kobicystat, indynawir, itrakonazol, [...]
Najważniejsze działania niepożądane
Bezpieczeństwo stosowania lurazydonu oceniano w okresie po wprowadzeniu produktu oraz w badaniach klinicznych obejmujących pacjentów ze schizofrenią, trwających do 52 tygodni. Najczęstsze [...]
Toksyczność lurazydonu
Nie ma swoistej odtrutki na lurazydon, dlatego należy wdrożyć odpowiednie działania podtrzymujące i do czasu ustąpienia objawów prowadzić monitorowanie oraz ścisły [...]
Leki przeciwpsychotyczne a stężenie prolaktyny
Prolaktyna (PRL) jest hormonem wydzielanym przez komórki laktotrofów w przednim płacie przysadki mózgowej. Ma szeroki zakres działania w organizmie człowieka, począwszy [...]
Leki przeciwpsychotyczne a odstęp QT
Wydłużenie odstępu QT sprzyja występowaniu tachyarytmii komorowych, takich jak torsade de pointes (TdP) i migotanie komór, które mogą być przyczyną omdlenia, [...]
Leki przeciwpsychotyczne a profil metaboliczny pacjenta
Leki przeciwpsychotyczne stanowią podstawę leczenia pacjentów ze schizofrenią, jednak ich stosowanie często wiąże się z przyrostem masy ciała, zaburzeniami lipidowymi i [...]
Zasady wyboru leku przeciwpsychotycznego u pacjenta z zaburzeniami metabolicznymi
Częste występowanie zaburzeń metabolicznych i schorzeń układu sercowo-naczyniowego u chorych na schizofrenię powoduje konieczność oceny ryzyka i monitorowania parametrów metabolicznych u [...]
Właściwości metaboliczne leków przeciwpsychotycznych
Pillinger i wsp. dokonali największej jak dotąd metaanalizy, w której porównali 18 leków przeciwpsychotycznych stosowanych u pacjentów leczonych z rozpoznaniem schizofrenii [...]
Skuteczność kliniczna i bezpieczeństwo stosowania lurazydonu w schizofrenii
Niezadowalające efekty farmakoterapii schizofrenii, szczególnie w zakresie redukcji objawów negatywnych i poznawczych, stanowią impuls do poszukiwania i opracowania nowych leków przeciwpsychotycznych, [...]
Interpretacja refundacyjna i miejsce lurazydonu wśród leków przeciwpsychotycznych
Od 1.09.2020 r. lurazydon jest refundowany u dorosłych pacjentów ze schizofrenią, u których dotychczasowe leczenie okazało się nieskuteczne, lub w przypadku [...]
Podsumowanie
Lurazydon jest relatywnie nowym lekiem przeciwpsychotycznym, z unikalnym profilem działania farmakologicznego, stosowanym u pacjentów ze schizofrenią. Stanowi bezpieczną i skuteczną alternatywę [...]
