Proces przygotowywania zmian systemowych w psychiatrii dorosłych wchodzi w etap finalny. Z dniem 31 grudnia 2022 r. kończy się program pilotażowy w centrach zdrowia psychicznego (CZP). Płynne przejście do zreformowanego systemu po zakończeniu pilotażu wymaga wcześniejszego przyjęcia odpowiednich rozwiązań prawnych, organizacyjnych i finansowych. Chodzi tu zarówno o regulacje ustawowe, jak i wydane na ich podstawie rozporządzenia ministra zdrowia oraz zarządzenia prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ).

Trzeba w tym miejscu przypomnieć, że zgodnie z ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej¹ pilotaż jest działaniem polegającym na testowaniu nowych warunków organizacji, realizacji i sposobu finansowania świadczeń opieki zdrowotnej, które poprzedza wdrożenie rozwiązań systemowych. Z natury rzeczy jego skala jest więc ograniczona. Wynika z tego również, że sam pilotaż reformą jeszcze nie jest. Chociaż wypracowane w jego toku rozwiązania powinny stanowić podstawę przyszłych rozwiązań obowiązujących powszechnie.

Czasu na uregulowanie szczegółowego kształtu nowego modelu opieki pozostało niewiele. Tymczasem Ministerstwo Zdrowia w połowie 2021 r. dość niespodziewanie zapowiedziało zmiany w dotychczasowych kierunkach reformy. Na czym one mają polegać, jeszcze nie wiadomo. Z pewnością dotyczyć będą wysokości i zasad finansowania CZP. W lipcu minister zdrowia powołał zespół „do spraw kontynuacji reformy”² złożony w większości z urzędników: ministerstwa, NFZ oraz Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (AOTMiT). W jego skład nie weszli zewnętrzni eksperci zajmujący się od lat organizacją i finansowaniem opieki psychiatrycznej, co przy tego typu pracach jest sytuacją bez precedensu. Jednocześnie wstrzymane zostały przygotowania do regulacji ustawowych. Zespół ma przedstawić wyniki swoich prac w I kwartale 2022 r.

Działania ministerstwa zaniepokoiły członków Rady ds. Zdrowia Psychicznego, która jest ustawowym organem opiniodawczo-doradczym działającym przy ministrze zdrowia3. Do jej głównych zadań należą m.in.: monitorowanie realizacji Narodowego Programu O...