prof. dr hab. n. med. Piotr Gałecki

Szanowni Państwo!

Oddaję w Państwa ręce sierpniowy numer „Psychiatrii po Dyplomie”. Wakacyjny charakter tego wydania wcale nie oznacza, że poruszamy w nim tylko mało istotne tematy. Moim zdaniem jest wręcz odwrotnie. Zacznijmy więc od początku.

Pozytywnym zdziwieniem w psychiatrii dzieli się z Czytelnikami mgr Jacek Maślankowski, aktualny przewodniczący Sekcji Naukowej Terapii Rodzin Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. Podoba mi się jego wizja opisana jako psychoterapeutyczna kozetka na salonach psychiatrii. Najważniejsze, cieszące mnie słowa brzmią następująco: Ignorancja dotycząca przydatności łączenia modeli biomedycznych i psychospołecznych przestała być już porywającym, barwnym nurtem filozoficznym i zyskała należną etykietę nieuctwa. To powinno być motto każdego wydziału psychologii i medycyny w Polsce.

Prof. Zbigniew Lew-Starowicz jak zwykle zaskakuje niekonwencjonalną obserwacją. Zadaje ważne pytanie o to, jak odróżnić w seksuologii nudę seksualną od anhedonii. No właśnie... To złożone zagadnienie, ale jak wyjaśnia Pan Profesor, nuda nie zawsze wiąże się z brakiem przeżyć seksualnych, zawsze natomiast jest negatywnym stanem afektywnym.

Kolejny artykuł w sierpniowym numerze dotyka ważnego, choć często zaniedbywanego i pomijanego – z powodu lęku – wyzwania. Jest nim opieka nad kobietą w ciąży cierpiącą na chorobę afektywną dwubiegunową. Autorzy artykułu – dr Joanna Mossakowska-Wójcik i piszący te słowa – podkreślają znaczenie wiedzy dotyczącej bezpieczeństwa stosowania leków stabilizujących nastrój u pacjentek w ciąży. W artykule zaznaczono, że unikanie leczenia może być w pewnych sytuacjach błędem, wskazując zarazem najbezpieczniejsze rozwiązania farmakologiczne.

W kolejnym artykule następuje powrót do aspektów psychologicznych. Dr hab. Bernadetta Izydorczyk, prof. UJ, przedstawia aktualne metody badania osobowości. Tekst jest istotny i aktualny zwłaszcza w kontekście nowej klasyfikacji ICD-11, w której eksperci przedefiniowali podejście do rozpoznawania zaburzeń osobowości. Spostrzeżenia autorki mają walor edukacyjny. Wartościowym elementem pracy jest także czytelny i jasny opis testów psychologicznych stosowanych w procesie diagnozy osobowości.

Według mnie jeden z ciekawszych tematów w tym wydaniu podjął dr Krzysztof Szwajca z Kliniki Psychiatrii i Psychoterapii Dzieci i Młodzieży UJ CM. Autor opisuje międzygeneracyjny przekaz traumy, zwraca uwagę na trudności w konceptualizacji tego zjawiska oraz możliwe (szkodliwe) uogólnienia z tym związane. Skoro dziedziczy się traumę, to może dziedziczy się także dobro? Ale czy zło nie ma również charakteru dziedzicznego? Taki sposób myślenia mógłby prowadzić do stygmatyzacji wielu osób. Warto przeczytać wspomniany artykuł i głęboko go przemyśleć.

Autorzy z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku wielokrotnie zaskakiwali Czytelników odkrywczymi tematami. W tym numerze czeka nas kontynuacja – niezwykle interesujący i inspirujący artykuł poświęcony idei mózgu „wierzącego” i „niewierzącego” w świetle religii i biologii. Lek. Kamila Jończyk, lek. Wiktor Orlof i prof. Napoleon Waszkiewicz przybliżają aspekty wiary i duchowości w ujęciu neurobiologii. Jeśli istnieje doskonały czas na lekturę artykułu na ten temat, są to właśnie wakacje, kiedy mamy więcej czasu na refleksję.

Stałą rubryką „Psychiatrii po Dyplomie” są Paragrafy w psychiatrii autorstwa dr. n. praw. Krzysztofa Eichstaedta. W tym numerze doświadczony sędzia i uznany ekspert w zakresie zagadnień z pogranicza prawa i psychiatrii przybliża aspekty wyłączenia biegłego od sporządzenia opinii sądowo-psychiatrycznej. Z artykułu Czytelnicy dowiedzą się między innymi, kto może przygotować taką opinię, kiedy nie może tego uczynić i pod jakimi warunkami przysługuje za nią wynagrodzenie. Praktyczne i ważne informacje zostały ujęte w przejrzysty sposób.

Artykułem zamykającym sierpniowy numer jest praca studentów Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi napisana pod opieką lek. Justyny Sobolewskiej-Nowak. Przyszli lekarze porównują istotne cechy nowych leków przeciwpsychotycznych: kariprazyny i lurazydonu. Artykuł zawierający liczne odniesienia do najnowszych badań naukowych został napisany w sposób rzetelny, a zarazem esencjonalny. Gratuluję.

Szanowni Państwo, raz jeszcze zachęcam do lektury tego wydania. W wolnej chwili proszę także sprawdzić swoją wiedzę i rozwiązać test edukacyjny. Jednak przede wszystkim proszę korzystać z ostatnich chwil letniego słońca w tym roku!