W praktyce klinicznej związanej z diagnostyką i leczeniem dysfunkcji seksualnych u kobiet zaburzenia orgazmu są często zgłaszanym problemem. Wiążą się z tym także nierzadko doświadczane przez pacjentki wątpliwości, takie jak niepewność co do samej natury lub częstości odczuwania orgazmu (co jest „właściwe” w tym zakresie? co jest „normą”, a co stanowi od niej odstępstwo?), traktowanie braku „orgazmu pochwowego” jako zaburzenia itp. Anorgazmia jest także często współistniejącym zaburzeniem seksualnym (np. z obniżeniem libido, zespołami bólowymi). Od czasu pojawienia się syldenafilu wiele kobiet zaczęło marzyć o podobnym leku, umożliwiającym osiąganie orgazmu. Dotąd nie udało się jednak zrealizować tego marzenia, ponieważ seksualność kobiet w większym stopniu ma uwarunkowania biopsychospołeczne.

Czym jest orgazm?

Zespół ekspertów¹ w następujący sposób zdefiniował orgazm u kobiet: „jest to różnorodny, przejściowy szczyt odczuwania intensywnej przyjemności, powodujący zmieniony stan świadomości, połączony zazwyczaj z niezależnymi od woli rytmicznymi skurczami mięśni dna miednicy, z towarzyszącymi skurczami zwieraczy cewki i odbytu oraz z miotonią powodującą ustąpienie przekrwienia związanego z podnieceniem seksualnym i dobrostanem psychicznym”.

Badania wskazują², że przed orgazmem części mózgu związane ze świadomym myśleniem wyłączają się i powodują fale mózgowe przypominające stan podobny do medytacji (przy czym części te mogą włączać się ponownie w trakcie orgazmu, w ten sposób przerywając stan podobny do transu). Wspomniane badania sugerują, że to nie orgazm wywołuje dezaktywację w mózgu, ale że ta dezaktywacja jest konieczna do jego wywołania. Stymulacja, która wyzwala orgazm, może być bardzo zróżnicowana (genitalna, pozagenitalna, związana z fantazjowaniem).

Zaburzenia orgazmu u kobiet w klasyfikacji ICD-11

Omawiane zaburzenia znajdują się w dziale HA02 i odnoszą się do trudności dotyczących subiektywnego przeżywania orgazmu.

HA02.0 Anorgazmia

Anorgazmia u kobiet objawia się całkowitym brakiem lub rzadkim przeżywaniem orgazmu bądź wyraźnym osłabieniem intensywności doznań związanych z orgazmem albo także istotnym opóźnieniem orgazmu. Brak, opóźnienie lub zmniejszona częstość bądź intensywność orgazmu występują pomimo odpowiedniej stymulacji seksualnej, w tym pragnienia aktywności seksualnej i osiągnięcia orgazmu. Ten wzorzec pojawia się lub utrzymuje stale przez co najmniej kilka miesięcy i jest związany z istotnym klinicznie cierpieniem.