Pod pojęciem przemocy seksualnej kryje się wiele różnych zagadnień i problemów. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO – World Health Organization) przemoc seksualna to „każdy akt seksualny czy też próba zmuszenia do aktu seksualnego, propozycje i zaczepki o podtekście seksualnym, zmuszanie do prostytucji, komentarze dotyczące seksualności danej osoby, niezależnie od relacji między ofiarą a sprawcą, w każdym otoczeniu, włączając dom i pracę”. WHO za przemoc seksualną uznaje takie zachowania, jak gwałt, w tym gwałty w trakcie trwania konfliktów zbrojnych, molestowanie seksualne, wykorzystywanie osób niepełnosprawnych intelektualnie lub fizycznie, wykorzystywanie seksualne dzieci, stręczycielstwo, zmuszanie do prostytucji, handel ludźmi w celach seksualnych, małżeństwo z nieletnim, brutalne działania przeciwko integralności seksualnej, w tym okaleczenie narządów płciowych, zmuszanie do kontroli dziewictwa, niechciane komentarze o kontekście seksualnym, wymuszenie dokonania aborcji, odmowa użycia antykoncepcji lub ochrony przed chorobami przenoszonymi drogą płciową¹.

Warto również zaznajomić się z terminami związanymi ze zjawiskiem przemocy, co ułatwi zrozumienie jego istoty:

1. Napaść na tle seksualnym – sprawca przemocy może być osobą znaną lub nieznaną ofierze.
2. Przemoc w relacji intymnej – sprawcą przemocy jest obecny lub były partner seksualny ofiary.
3. Przemoc fizyczna – obejmuje bicie, torturowanie, przypalanie, podduszanie i zadawanie bólu ofierze.
4. Przemoc emocjonalna/psychologiczna – upokarzanie i nieustanna krytyka ofiary, jej publiczne poniżanie oraz grożenie możliwością przemocy fizycznej.
5. Zachowania kontrolujące – zakazywanie kontaktów, pozbawianie środków pieniężnych, zakaz korzystania z opieki zdrowotnej, ciągłe oskarżanie o zdrady, pełna kontrola miejsca przebywania ofiary.

Przemoc seksualna w polskim Kodeksie karnym

W obecnie obowiązującym Kodeksie karnym (k.k.) przestępstwa o charakterze seksualnym ujęto w rozdziale XXV, tj. „Przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności”. Wymieniono w nim czyny podlegające penalizacji, w tym:

• przestępstwo zgwałcenia (art. 197 k.k.)
• wykorzystanie seksualne osoby bezradnej lub niepoczytalnej (art. 198 k.k.)
• seksualne nadużycie zależności lub krytycznego położenia (art. 199 k.k.)
• obcowanie płciowe z małoletnim (art. 200 k.k.)
• elektroniczny kontakt z małoletnim w celach pedofilskich (art. 200a k.k.)
• kazirodztwo (art. 201 k.k.)
• rozpowszechnianie pornografii (art. 202 k.k.)
• zmuszanie do prostytucji (art. 203 k.k.)
• stręczycielstwo, kuplerstwo i sutenerstwo (art. 204 k.k.)^2,3.