Zaburzenia lękowe (AD – anxiety disorders) są heterogeniczną grupą zaburzeń z wysokim wskaźnikiem współchorobowości oraz nakładaniem się innych problemów ze zdrowiem psychicznym. Metaanaliza z 2025 r. wskazuje na obniżoną jakość życia dzieci i młodych dorosłych z AD, szczególnie w zakresie funkcjonowania emocjonalnego¹. W klasyfikacjach DSM-5 i ICD-10 podział AD cechowały pewne różnice. W drugiej z nich wyróżniano m.in. zaburzenia lękowe występujące w postaci fobii (F40.0), w tym fobię społeczną (F40.1; SAD – social anxiety disorder), a także inne zaburzenia lękowe (F41), w tym zespół lęku uogólnionego (F41.1; GAD – generalized anxiety disorder). W ICD-11 zaburzenia związane z lękiem lub strachem podzielono następująco:

• 6B00 – Zaburzenie lękowe uogólnione.
• 6B01 – Zaburzenie lękowe z napadami paniki.
• 6B02 – Agorafobia.
• 6B03 – Fobia specyficzna.
• 6B04 – Zaburzenie związane z lękiem społecznym.
• 6B05 – Zaburzenie związane z lękiem przed separacją.
• 6B06 – Mutyzm wybiórczy.
• 6B0Y – Inne określone zaburzenia związane z lękiem lub strachem.
• 6B0Z – Zaburzenia związane z lękiem lub strachem, nieokreślone.

Chociaż leczenie przeciwdepresyjne ma udowodnioną skuteczność w terapii AD, to nawet wśród połowy pacjentów (ok. 30-60%) objawy utrzymują się, a nawrotu choroby można spodziewać się u ok. 1/5 leczonych. Stosowanie leków przeciwdepresyjnych, takich jak selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI – selective serotonin reuptake inhibitors) oraz inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SNRI – serotonin-norepinephrine reuptake inhibitors), jest uznawane za terapię pierwszego i drugiego rzutu w AD. Według danych literaturowych 60-85% osób z AD odpowiada na zastosowaną farmakoterapię, a leko-oporność zwiększa koszty leczenia AD nawet 10-krotnie².

Lęk jako objaw często współistnieje z innymi problemami zdrowotnymi, takimi jak zaburzenia afektywne, arytmie serca czy zespół jelita drażliwego. Metaanaliza z 2025 r. wykazała wyższą częstość (ok. 30%) występowania lęku wśród osób z nieswoistymi chorobami zapalnymi jelit w porównaniu z populacją ogólną, co sugeruje, że „komponenta jelitowa” może mieć znaczenie w pojawieniu się lub podtrzymaniu objawów lęku³. Mikrobiota jelitowa (mikroorganizmy zamieszkujące przewód pokarmowy) może potencjalnie wpływać na aktywność mózgu oraz zachowanie poprzez szlaki nerwowe i humoralne, za pośrednictwem dwukierunkowej komunikacji między ośrodkowym układem nerwowym i przewodem pokarmowym (oś jelita–mikrobiota–mózg [GMB – gut–microbiota–brain axis])².