Psyche/soma
Występowanie zaburzeń psychiatrycznych u chorych na migrenę
prof. dr hab. n. med. Adam Stępień
- Migrena – jedna z głównych przyczyn niepełnosprawności na świecie
- Zaburzenia psychiczne a migrena – dwukierunkowa zależność
- Skuteczne leczenie pacjentów ze współchorobowością w tym zakresie
Migrena jest pierwotnym bólem głowy, który wiąże się ze znacznym obciążeniem indywidualnym i społeczno-ekonomicznym. Według szacunków Global Burden of Disease (GBD) z 2021 r. częstość występowania migreny w światowej populacji wynosi 15,2% (18,9% wśród kobiet i 11,4% wśród mężczyzn). Obecnie uznawana jest ona za jedną z trzech chorób neurologicznych najbardziej negatywnie oddziałujących na życie człowieka1,2. Pozostaje także główną przyczyną życia z niepełnosprawnością na świecie, przed takimi schorzeniami, jak ból kręgosłupa lub duża depresja u kobiet w wieku 15-49 lat3.
Migrena wpływa negatywnie na wiele aspektów życia. Blisko 85% chorych wskazuje, że podczas napadu migreny ma bardzo lub znacznie ograniczoną zdolność do funkcjonowania społecznego bądź zawodowego, 50-80% respondentów twierdzi, że czerpałoby więcej przyjemności z wolnego czasu, nie odczuwając bólu głowy, ok. 20% wskazuje, że migrena przyczyniła się do problemów w związku małżeńskim lub partnerskim, a >50% zgłasza, że okresowo czuje się bezradnymi z powodu występowania napadów bólu głowy. Dodatkowo ok. 40% chorych uważa, że byliby lepszymi rodzicami, gdyby nie mieli bólów głowy4,5.
Nadużywanie leków doraźnych jest jednym z najważniejszych czynników ryzyka chronifikacji bólów głowy i przeistaczania się migreny epizodycznej w jej postać przewlekłą oraz rozwoju polekowego bólu głowy6. Towarzyszące bólowi głowy objawy psychosomatyczne, takie jak zaburzenia depresyjne, lęk, problemy ze snem i zmęczenie, pojawiają się dopiero po pewnym czasie od wystąpienia migreny i najczęściej są związane z jej postacią przewlekłą. Ich obecność negatywnie wpływa na życie chorych, upośledzając codzienne funkcjonowanie rodzinne, zawodowe, szkolne7,8. Objawy te są dla wielu osób większym obciążeniem niż sam napad migreny.
W Międzynarodowej Klasyfikacji Bólów Głowy (ICHD-3 – International Classification of Headache Disorders-3) każdy ból głowy pojawiający się po raz pierwszy w ścisłym związku czasowym z zaburzeniem psychicznym jest klasyfikowany jako wtórny ból głowy przypisywany temu zaburzeniu9.
Charakterystyczne cechy osobowości osób cierpiących na migrenę obejmują introwersję i neurotyczność. W tej grupie chorych odnotowuje się trzykrotnie częściej współwystępowanie depresji i lęku napadowego niż w populacji ogólnej4. U dwóch na pięć os...