Psyche/soma

Występowanie zaburzeń psychiatrycznych u chorych na migrenę

prof. dr hab. n. med. Adam Stępień

Klinika Neurologiczna, Wojskowy Instytut Medyczny – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. Adam Stępień

Klinika Neurologiczna

Wojskowy Instytut Medyczny

– Państwowy Instytut Badawczy

ul. Szaserów 128, 04-141 Warszawa

e-mail: astepien@wim.mil.pl

  • Migrena – jedna z głównych przyczyn niepełnosprawności na świecie
  • Zaburzenia psychiczne a migrena – dwukierunkowa zależność
  • Skuteczne leczenie pacjentów ze współchorobowością w tym zakresie

Migrena jest pierwotnym bólem głowy, który wiąże się ze znacznym obciążeniem indywidualnym i społeczno-ekonomicznym. Według szacunków Global Burden of Disease (GBD) z 2021 r. częstość występowania migreny w światowej populacji wynosi 15,2% (18,9% wśród kobiet i 11,4% wśród mężczyzn). Obecnie uznawana jest ona za jedną z trzech chorób neurologicznych najbardziej negatywnie oddziałujących na życie człowieka1,2. Pozostaje także główną przyczyną życia z niepełnosprawnością na świecie, przed takimi schorzeniami, jak ból kręgosłupa lub duża depresja u kobiet w wieku 15-49 lat3.

Migrena wpływa negatywnie na wiele aspektów życia. Blisko 85% chorych wskazuje, że podczas napadu migreny ma bardzo lub znacznie ograniczoną zdolność do funkcjonowania społecznego bądź zawodowego, 50-80% respondentów twierdzi, że czerpałoby więcej przyjemności z wolnego czasu, nie odczuwając bólu głowy, ok. 20% wskazuje, że migrena przyczyniła się do problemów w związku małżeńskim lub partnerskim, a >50% zgłasza, że okresowo czuje się bezradnymi z powodu występowania napadów bólu głowy. Dodatkowo ok. 40% chorych uważa, że byliby lepszymi rodzicami, gdyby nie mieli bólów głowy4,5.

Nadużywanie leków doraźnych jest jednym z najważniejszych czynników ryzyka chronifikacji bólów głowy i przeistaczania się migreny epizodycznej w jej postać przewlekłą oraz rozwoju polekowego bólu głowy6. Towarzyszące bólowi głowy objawy psychosomatyczne, takie jak zaburzenia depresyjne, lęk, problemy ze snem i zmęczenie, pojawiają się dopiero po pewnym czasie od wystąpienia migreny i najczęściej są związane z jej postacią przewlekłą. Ich obecność negatywnie wpływa na życie chorych, upośledzając codzienne funkcjonowanie rodzinne, zawodowe, szkolne7,8. Objawy te są dla wielu osób większym obciążeniem niż sam napad migreny.

W Międzynarodowej Klasyfikacji Bólów Głowy (ICHD-3 – International Classification of Headache Disorders-3) każdy ból głowy pojawiający się po raz pierwszy w ścisłym związku czasowym z zaburzeniem psychicznym jest klasyfikowany jako wtórny ból głowy przypisywany temu zaburzeniu9.

Charakterystyczne cechy osobowości osób cierpiących na migrenę obejmują introwersję i neurotyczność. W tej grupie chorych odnotowuje się trzykrotnie częściej współwystępowanie depresji i lęku napadowego niż w populacji ogólnej4. U dwóch na pięć os...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Przykłady współistnienia migreny z różnymi zaburzeniami z kręgu zainteresowań psychiatrii

Przegląd 23 badań wykazał u chorych na migrenę największe upośledzenie w zakresie pamięci, uwagi i szybkości przetwarzania w testach funkcji wykonawczych33. [...]

Leczenie

Nowe możliwości terapii migreny zmniejszają obciążenie chorobą. Leczenie przyczynowe powinno być stosowane na każdym etapie terapii, poczynając od leczenia doraźnego. Musi [...]

Podsumowanie

Współwystępowanie migreny i zaburzeń psychicznych ma istotne implikacje kliniczne i terapeutyczne, wymagające szczególnej uwagi, zwłaszcza że współistnienie ciężkiej depresji lub zaburzeń [...]
Do góry