prof. dr hab. n. med. Tomasz Hryniewiecki

Szanowni Państwo,

przed nami kolejny numer czasopisma „Stany Nagłe po Dyplomie”. Wbrew powszechnej praktyce, nie koncentrujemy się w nim na problemach związanych z epidemią koronawirusa SARS-CoV-2, wywołującego COVID-19. Pamiętajmy, że pacjenci ze wszystkimi chorobami, w tym stanami nagłymi, w dalszym ciągu potrzebują naszej pomocy i nie można jej odmawiać także w okresie pandemii.

Dolegliwości i zaburzenia związane z narządem wzroku pozostają domeną okulistów, ale często to nie oni są pierwszymi lekarzami, do których zgłaszają się pacjenci. Szczególnie lekarze podstawowej opieki zdrowotnej, interniści, lekarze izby przyjęć, szpitalnego oddziału ratunkowego i nocnej pomocy lekarskiej muszą posiadać podstawową wiedzę i umiejętności w zakresie postępowania z takimi pacjentami. W przypadku najczęstszych i prostych chorób należy podjąć próbę leczenia. Strategiczna wydaje się umiejętność zidentyfikowania tych osób, u których występuje zagrożenie narządu wzroku i które wymagają pilnego skierowania do specjalisty chorób oczu. Artykuł „Czerwone oko – dolegliwość błaha czy poważna?” w przystępny sposób, na praktycznych przykładach w formie przypadków klinicznych, przedstawia najczęstsze dolegliwości i objawy ze strony narządu wzroku, z którymi zgłaszają się pacjenci.

Oceniając chorego z takimi dolegliwościami i poszukując ich etiologii, należy pamiętać o coraz częściej występującym zespole widzenia komputerowego (computer vision syndrome). Stanowi on konsekwencję powszechnego zachowania niezgodnego z podstawowymi potrzebami fizjologicznymi (innym przykładem jest wielogodzinne oglądanie telewizji). Objawy zespołu są niespecyficzne i mogą obejmować zaczerwienienie, suchość, bóle oczu oraz uczucie ich zmęczenia, częste mruganie, nieostre lub podwójne widzenie, a nawet bóle i zawroty głowy oraz bóle karku. Profilaktyka i leczenie zespołu widzenia komputerowego oprócz postępowania wspomagającego, zależnego do sytuacji klinicznej, opiera się w dużej mierze na odpowiednim dostosowaniu środowiska pracy i zmianie przyzwyczajeń związanych z korzystaniem z monitorów w czasie wolnym, co nie zawsze jest zadaniem łatwym.

Gorąco zachęcam także do zapoznania się z innymi artykułami w tym numerze czasopisma, z zakresu różnych specjalności, oraz do lektury stałych działów dotyczących traumatologii i diagnostyki obrazowej. Jak zawsze przypominam wszystkim lekarzom o konieczności ciągłego utrwalania sobie zasad pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia, do czego kolejną okazją będzie lektura artykułu o zatrzymaniu krążenia na pokładzie samolotu i w trakcie uprawiania sportu.