Choroby wewnętrzne o podłożu alkoholowym
Kwaśny Piotruś – kwasica ketonowa w cukrzycy typu 1 niereagująca na leczenie
lek. Ewa Jachacz
lek. Tomasz Latosiński
- Artykuł omawia problem kwasicy ketonowej na podstawie studium przypadku 25-letniego mężczyzny z cukrzycą typu 1. Zawiera informacje, jakie są jej przyczyny, objawy oraz sposoby leczenia. Ponieważ kwasica ketonowa w przebiegu cukrzycy stanowi zagrożenie życia chorego, kluczowe jest jej szybkie rozpoznanie oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia w jak najkrótszym czasie
Kwasica ketonowa to złożone zaburzenie metabolizmu węglowodanów, tłuszczów, białek, gospodarki wodno-elektrolitowej i równowagi kwasowo-zasadowej1. W przypadku cukrzycy typu 1 jest ona najpoważniejszym ostrym powikłaniem wynikającym z nagłego, bezwzględnego niedoboru insuliny. Kwasica ketonowa w przebiegu cukrzycy typu 1 stanowi zagrożenie życia, dlatego jest kluczowe, by rozpoznać ją i wdrożyć odpowiednie leczenie w jak najkrótszym czasie.
Opis przypadku
W piękny słoneczny letni weekend pan Piotr świetnie się bawił na zorganizowanym przez kolegów – fanów brytyjskiej muzyki lat 90. – przyjęciu w plenerze. Przy akompaniamencie utworów grup The Verve, Oasis i Radiohead wypił wiele smakowitych koktajli alkoholowych, co niestety w kolejnych godzinach doprowadziło do wystąpienia licznych wymiotów i do osłabienia. Po 2 dniach nieprzyjmowania posiłków, nudności i uporczywych wymiotów 25-letni mężczyzna – świadomy, że od 9 r.ż. choruje na cukrzycę typu 1 leczoną za pomocą osobistej pompy insulinowej – postanowił zmierzyć poziom glikemii. Glukometr wskazał 720 mg/dl. Pacjent był na tyle osłabiony, że trudności sprawiało mu poruszanie się w obrębie mieszkania i wykonywanie jakichkolwiek czynności dnia codziennego. Jego troskliwa partnerka wezwała zespół ratownictwa medycznego. W pomiarze dokonanym przez ratowników medycznych glikemia wyniosła 736 mg/dl. Chorego przetransportowano na izbę przyjęć, podawszy w międzyczasie dożylnie 2000 ml 0,9% chlorku sodu (NaCl) i 500 ml płynu wieloelektrolitowego.
Przy przyjęciu na szpitalny oddział ratunkowy (SOR) w trakcie badania fizykalnego pacjent pozostawał w stanie ogólnym średnim, był osłabiony, w zachowanym kontakcie słowno-logicznym. Odpowiadał na pytania w sposób wyraźnie spowolniały. Zgłaszał nasilone nudności. Brzuch pozostawał miękki, nieznacznie tkliwy w nadbrzuszu, a perystaltyka żywa.
Badania laboratoryjne dały następujące wyniki:
- glukoza: 26,81 mmol/l (N 4,1-5,5 mmol/l)
- potas (K): 5,17 mmol/l (N 3,5-5,1 mmol/l)
- sód (Na): 131,3 mmol/l (N 136-146 mmol/l)
- chlorki: 95,4 mmol/l (N 101-109 mmol/l)
- leukocyty (WBC): 16,67 × 103/µL (N 4-11 × 103/µL)
- neutrofile (NEU): 14,48 × 103/µL (N 2,2-4,8 × 103/µL)
- mocznik: 8,29 mmol/l (N 2,8-7,2 mmol/l).
