Choroby sercowo-naczyniowe

Smutny finał zamiast karnawału w Rio, czyli masywna zatorowość płucna jako przyczyna nagłej duszności

lek. Ewa Jachacz

Klinika Chorób Wewnętrznych i Nefrodiabetologii, Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. WAM w Łodzi

Adres do korespondencji:

lek. Ewa Jachacz

Klinika Chorób Wewnętrznych i Nefrodiabetologii, Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. WAM w Łodzi

ul. Żeromskiego 113, 90-549 Łódź

e-mail: ewa.jachacz@onet.eu

  • Niniejszy artykuł opisuje przypadek młodej Brazylijki, która trafiła na szpitalny oddział ratunkowy (SOR) z powodu duszności i bólu w klatce piersiowej. Podejrzewano u niej zatorowość płucną (PE – pulmonary embolism). Mimo szybkiej reakcji lekarzy nie dało się jej uratować

Zatorowość płucna to choroba polegająca na gwałtownym upośledzeniu drożności tętnic płucnych lub części ich rozgałęzień przez materiał zatorowy. Jest jedną z manifestacji żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (VTE – venous thromboembolism), drugą jest zakrzepica żył głębokich (DVT – deep vein thrombosis). Zatorowość płucna może prowadzić do nagłego zgonu lub zagrażającej życiu, choć potencjalnie odwracalnej, niewydolności prawej komory (RV)1. W tym zaburzeniu najistotniejsze jest postawienie właściwego rozpoznania i niezwłoczne wdrożenie odpowiedniego leczenia. W praktyce klinicznej jednak nie jest to proste, ponieważ najczęstszą kliniczną manifestacją zatorowości jest duszność będąca dominującym objawem innych stanów nagłych w medycynie. Kluczowy w postawieniu rozpoznania jest wywiad lekarski.

Opis przypadku

W mroźny styczniowy wieczór na szpitalny oddział ratunkowy (SOR) została przywieziona przez zespół ratownictwa medycznego (ZRM) 28-letnia kobieta z nagłą dusznością i bólem w klatce piersiowej. Zebranie wywiadu z chorą było bardzo utrudnione z powodu odczuwanego przez nią znacznego lęku, pobudzenia z tachypnoë oraz bariery językowej. Pacjentka porozumiewała się w języku angielskim w stopniu podstawowym. Zgłosiła, że jest obywatelką Brazylii i urodziła się w Rio de Janeiro – planowała powrót za kilka dni. Zdołano też uzyskać od niej informację, że ból w klatce piersiowej wraz z dusznością utrzymuje się od kilkudziesięciu minut, a ponadto, że 2 miesiące wcześniej poddała się operacji żylaków kończyn dolnych, w związku z czym stosowała sulodeksyd. Innych leków nie przyjmowała. Wcześniej występowały u niej zaburzenia lękowo-depresyjne. W chwili przyjęcia na SOR pacjentka negowała ciążę.

W trakcie badania przedmiotowego kobieta pozostawała w stanie ogólnym średnio ciężkim. Przytomna, w pełnym kontakcie słowno-logicznym. Pacjentka otyła, z cechami hirsutyzmu. Osłuchowo nad polami płucnymi szmer pęcherzykowy prawidłowy obustronnie, symetryczny. Saturacja 98% bez tlenoterapii biernej. Tachypnoë 22/minutę, tachykardia 120/minutę, ciśnienie tętnicze 110/58 mmHg. Brzuch miękki, niebolesny, bez oporów patologicznych. Objaw Goldflama obustronnie ujemny. Bez objawów otrzewnowych. Obrzęki kończyn dolnych nieobecne. Widoczne były niewielkie blizny po operacji żylaków kończyn dolnych.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Badanie elektrokardiograficzne

Pacjentce wykonano badanie elektrokardiograficzne (EKG), które uwidoczniło następujące nieprawidłowości:

Echokardiografia serca

Podczas wykonania screeningowego badania echokardiograficznego (echo serca) w trakcie ALS w projekcji 4-jamowej uwidoczniono poszerzenie RV z przypodstawnym stosunkiem RV do [...]

Angio-TK tętnic płucnych

W wykonanej pacjentce angio-TK tętnic płucnych opisano obustronną masywną PE – końcowe części głównych tętnic płucnych okazały się zablokowane. Jedynie pojedyncze [...]

Czynniki ryzyka wystąpienia żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej i rodzaje materiału zatorowego

W tabeli 1 przedstawiono czynniki predysponujące do wystąpienia VTE2.

Objawy zatorowości płucnej

Do najczęstszych objawów PE, które są zgłaszane przez pacjentów, zaliczają się4:

Jak leczy się zatorowość płucną?

Schemat leczenia zatorowości płucnej, podobnie jak proces diagnostyczny, różni się w zależności od oszacowanego ryzyka zgonu.

Jakie były dalsze losy pacjentki?

W czasie ALS pacjentce podano łącznie 14 ampułek adrenaliny oraz krystaloidy dożylnie. Przy ostatnim NZK wobec całości obrazu klinicznego, wyczerpania dalszych [...]

Do góry