Zagrożenia cbrne okiem medyka

Izolacja i transport pacjenta wysoce zakaźnego

dr n. med. Arkadiusz Trzos1,2
dr n. med. Karol Łyziński1
dr n. społ. Barbara Seweryn1
dr n. med. Katarzyna Kącka3

1Zakład Medycyny Katastrof i Pomocy Doraźnej, Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Wydział Lekarski, Uniwersytet Jagielloński, Collegium Medicum w Krakowie

2Atmed Medycyna i Edukacja w Bielsku-Białej

3Zakład Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Wydział Lekarski, Uniwersytet Jagielloński, Collegium Medicum w Krakowie

Adres do korespondencji:

dr n. med. Arkadiusz Trzos

Wydział Lekarski, Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Zakład Medycyny

Katastrof i Pomocy Doraźnej, Uniwersytet Jagielloński, Collegium Medicum w Krakowie

ul. św. Łazarza 16, 31-530 Kraków

e-mail: arkadiusz.trzos@uj.edu.pl

  • Niniejszy artykuł porusza problematykę zarządzania pomocą medyczną na różnych poziomach reagowania w przypadku wykrycia choroby wysoce zakaźnej i szczególnie niebezpiecznej. Mnogość możliwych scenariuszy działań skłoniła autorów do próby stworzenia uniwersalnego modelu postępowania pozwalającego na jego dostosowanie do konkretnego zdarzenia

Wzrastający na świecie poziom zagrożeń spowodowanych biologicznymi czynnikami chorobotwórczymi wymaga od systemów ratownictwa medycznego i ochrony zdrowia wysokospecjalistycznego przygotowania. W sytuacji podejrzenia lub stwierdzenia wystąpienia poważnego zagrożenia biologicznego niezbędne jest podjęcie właściwych działań, przede wszystkim zdefiniowania poziomu zagrożenia i wdrożenia odpowiednich procedur postępowania. Priorytetem jest zastosowanie odpowiednich narzędzi w celu zapewnienia właściwej izolacji pacjenta na kolejnych etapach udzielania pomocy medycznej. Podjęcie z miejsca zdarzenia, transport oraz przekazanie pacjenta skażonego i zarażonego czynnikiem biologicznym kategorii A do izolatora zakaźnego mobilnego lub stacjonarnego w szpitalu wymaga zabezpieczenia na minimum trzecim poziomie ochrony biologicznej ([BSL – biosafety levels] BSL-3).

Globalizacja spowodowała, że zagrożenia biologiczne we współczesnym świecie są coraz większe1. Niemniej ryzyko pojawienia się w Polsce pacjenta z podejrzeniem choroby wysoce zakaźnej szczególnie niebezpiecznej jest trudne do oszacowania. Wzrost zagrożenia patogenami chorobotwórczymi ma związek z procesami zmian pochodzenia naturalnego, takimi jak ewolucjonizm i zmiany klimatu, oraz idącymi za tym przesunięciami geograficznych barier czynników chorobotwórczych.

Kolejnym elementem sprzyjającym możliwości przenoszenia patogenów są niekontrolowane migracje ludności i rosnący ruch turystyczny do obszarów kiedyś uznawanych za egzotyczne, a nierzadko też endemicznych, w których występują niebezpieczne patogeny. Swobodne przemieszczanie się ludności w granicach Unii Europejskiej (UE) i ułatwione poruszanie się po coraz większych obszarach świata, również z miejsc o zwiększonym ryzyku zagrożenia epidemicznego, niekontrolowane przemieszczanie się nielegalnych migrantów i uchodźców, spadek higieny na terenach objętych wojną lub klęskami żywiołowymi oraz niewłaściwie realizowane misje humanitarne i ratunkowe – wszystko to sprzyja bardzo szybkiemu rozprzestrzenianiu się patogenów2. Zróżnicowany okres inkubacji oraz poziom zaraźliwości utrudniają możliwość efektywnej kontroli rozprzestrzeniania się zagrożenia.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Status quo

Choroba wysoce zakaźna szczególnie niebezpieczna to taka, która się łatwo rozprzestrzenia, o wysokiej śmiertelności, powodująca szczególne zagrożenie dla zdrowia publicznego i [...]

Struktury odpowiedzialne za bezpieczeństwo biologiczne kraju

W przypadku podejrzenia poważnego zagrożenia biologicznego wiodącą rolę odgrywają służby sanitarne. Po uzyskaniu informacji o podejrzeniu choroby wysoce zakaźnej szczególnie niebezpiecznej [...]

Poziomy ochrony biologicznej

Podjęcie właściwej interwencji przez służby medyczne w przypadku podejrzenia wystąpienia nietypowego zachorowania wymaga pilnego określenia BSL. Niespotykane na danym terenie objawy [...]

Środki ochrony indywidualnej dla personelu medycznego

Środki ochrony indywidualnej to osobiste zabezpieczenie personelu medycznego przed skażeniem czynnikiem biologicznym i zakażeniem. W zależności od poziomu zagrożenia wykorzystuje się [...]

Organizacja i taktyka medyczna na miejscu zdarzenia

Podejrzenie zachorowania na chorobę wysoce zakaźną wymaga wdrożenia odpowiedniej organizacji działań ratunkowych i taktyki medycznej zapewniającej w pierwszej kolejności izolację miejsca [...]

Zespoły CBRNEmed

Działania w strefie zagrożenia biologicznego wymagają odpowiedniego przeszkolenia, a przede wszystkim odpowiednich predyspozycji fizycznych i psychicznych pozwalających na działanie w środkach [...]

Izolacja pacjentów wysoce zakaźnych

W przypadku podejrzenia wystąpienia u pacjenta zapadnięcia na chorobę wysoce zakaźną szczególnie niebezpieczną konieczne jest wdrożenie odpowiednich środków bezpieczeństwa, uniemożliwiających jego [...]

Izolacja w miejscu wykrycia zachorowania

Miejsce zdarzenia, tj. miejsce wykrycia przypadku zachorowania, podlega zabezpieczeniu. Powtórzmy: w tym celu wyznaczone zostają strefy bezpieczeństwa i wdrażana jest odpowiednia [...]

Izolacja transportowa

Wykrycie czynnika chorobotwórczego kategorii A i zakażenie nim wymaga podjęcia nadzwyczajnych środków podczas transportu chorego do szpitala. W tym celu niezbędne [...]

Podsumowanie

Podejrzenie lub rozpoznanie zagrożenia spowodowanego szczególnie niebezpiecznym czynnikiem biologicznym wymaga wdrożenia specjalnych procedur postępowania mających na celu izolację pacjenta. Skuteczna izolacja [...]

Do góry