Ortopedia
Żeby kózka nie skakała… czyli urazy stawu kolanowego
dr n. med. Kamil Koszela
- W artykule zostały opisane zasady postępowania przy urazie stawu kolanowego, a także jak powinna przebiegać diagnostyka i terapia pourazowa. Problematykę zobrazowano trzema różnymi przypadkami tego typu obrażeń
Urazy stawu kolanowego są stosunkowo częstym zjawiskiem, dotykającym zwłaszcza osoby w średnim wieku, które uprawiają czynnie sport, np. piłkę nożną. O ile aktywność ta jest uprawiana zawodowo, poprzedzana odpowiednią rozgrzewką i przygotowaniem motorycznym, jest bezpiecznym sportem. Niemniej część piłkarzy grających amatorsko, która doznaje kontuzji narządu ruchu, nie przygotowuje w odpowiedni sposób swojego ciała do tej aktywności sportowej. Podobnie wygląda sytuacja z narciarstwem, które również wymaga przygotowania motorycznego. Jeśli ktoś raz lub dwa razy w roku wybiera się na narty, a poza tym nie uprawia żadnej dyscypliny ruchowej, to ryzyko urazu stawu kolanowego znacząco wzrasta. Ze względu na to, że w organizmie człowieka jest on największym spośród stawów i zarazem najbardziej złożonym, uszkodzeniu może ulec wiele różnych jego struktur. Niejednokrotnie uraz w obrębie stawu kolanowego wymaga zabezpieczenia przez zespół ratownictwa medycznego (ZRM) zarówno na miejscu zdarzenia, jak i transportu na szpitalny oddział ratunkowy (SOR) w celu dalszej diagnostyki i leczenia.
Rodzaje urazów stawu kolanowego
Zgodnie z klasyfikacją International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems 10 (ICD-10) urazy stawu kolanowego dzielą się na:
- stłuczenie stawu kolanowego – S80.0: powierzchowny uraz stawu kolanowego
- złamanie w obrębie stawu kolanowego:
- S72.4: złamanie nasady dalszej kości udowej
- S82.0: złamanie rzepki
- S82.1: złamanie nasady bliższej piszczeli
- skręcenie stawu kolanowego:
- S83.4: skręcenie i naderwanie w obrębie więzadła pobocznego strzałkowego/piszczelowego kolana
- S83.5: skręcenie i naderwanie w obrębie więzadła krzyżowego przedniego/tylnego kolana
- zwichnięcie w obrębie stawu kolanowego:
- S83.0: zwichnięcie rzepki
- S83.1: zwichnięcie stawu kolanowego.
Stłuczenie stawu kolanowego
Stłuczenie, czyli zamknięte, powierzchowne uszkodzenie tkanek, powstaje w wyniku urazu mechanicznego. W większości przypadków pacjent sam się zgłasza z tego typu obrażeniem na SOR lub izbę przyjęć (IP); rzadko w takich zgłoszeniach wysyłany jest zespół ratownictwa medycznego. Do typowych objawów stłuczenia należą:
- ból w obrębie stawu kolanowego
- obrzęk w zakresie tkanek miękkich wokół stawu (nad stawem)
- zasinienie (krwiak podskórny)
- niewielkie ograniczenie ruchomości.