Traumatologia
Najczęstsze złamanie obojczyka
Postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne
dr n. med. Mateusz Stolarz
mgr Kamil Bryś
- Z uwagi na zarówno uwarunkowania anatomiczne, jak i mnogość typów złamań (proste, wieloodłamowe, przemieszczone lub nieprzemieszczone oraz powikłane lub niepowikłane dodatkowymi uszkodzeniami) wybór leczenia złamania obojczyka nie jest prosty i powinien być dobrany indywidualnie. Autorzy niniejszego artykułu obrazują metody postępowania na przykładzie dwóch przypadków klinicznych i wnikliwie omawiają algorytmy postępowania
Przypadek 1
Mężczyzna, lat 39, został przyjęty na oddział chirurgii ogólnej z powodu upadku z wysokości 3-4 m. Rozpoznano złamanie obojczyka (Allman II), złamanie żeber oraz odmę opłucnową (ryc. 1). W badaniu ortopedycznym widoczna deformacja, bolesność palpacyjna i obrzęk nad szczeliną złamania, wymuszona pozycja przywiedzeniowa kończyny górnej, ukrwienie i unerwienie zachowane. Pacjent, pierwotnie leczony na oddziale chirurgii ogólnej, został przekazany na oddział chirurgii urazowo-ortopedycznej.
Po odpowiednim zakwalifikowaniu chorego przeprowadzono zabieg otwartej repozycji oraz stabilizacji złamania dystalnej 1/3 trzonu obojczyka prawego za pomocą specjalnej płyty LCP. Został wypisany w drugiej dobie po zabiegu w stanie dobrym. Pozostawał pod kontrolą przez 3 mies. po zabiegu – badanie rentgenowskie (RTG) dało obraz prawidłowego gojenia (ryc. 2), ale ze względu na dyskomfort i napinanie skóry przez materiał podjęto decyzję o usunięciu zespolenia, do czego doszło 12 mies. po zabiegu. Zakończono leczenie.
Przypadek 2
Mężczyzna, lat 38, zgłosił się na szpitalny oddział ratunkowy (SOR) po upadku z roweru na lewy bark. W badaniu widoczna deformacja w okolicy obojczyka, wyczuwalna patologiczna ruchomość odłamów, ograniczenie bólowe ruchomości lewego stawu ramienno-łopatkowego. Obecność podbiegnięcia krwawego w okolicy podobojczykowej. Ukrwienie i unerwienie kończyny zachowane.
Na podstawie obrazu RTG rozpoznano złamanie obojczyka typu Allman I (ryc. 3), a chory został zakwalifikowany do leczenia operacyjnego z użyciem gwoździa śródszpikowego. Zabieg przebiegł bez powikłań (ryc. 4). Po upływie 2 dni od operacji pacjent został wypisany z zalecaniami do domu. W trakcie kontroli pooperacyjnej negował występowanie dolegliwości bólowych. Nastąpił pełny zrost obojczyka i odzyskanie prawidłowych zakresów ruchomości. Po upływie 9 mies. materiał zespalający usunięto, co zakończyło leczenie.
Epidemiologia złamań obojczyka
Złamania obojczyka są uznawane za jedne z najczęstszych – stanowią do 10% wszystkich złamań i dotyczą aż 1 na 1000 osób/rok1,2. W literaturze wyróżnia się dwa okresy życia, w których najczęściej dochodzi do tego typu obrażeń: wiek <25 r.ż., w któr...
