Oferta prenumeraty dla młodych lekarzy - wiedza, punkty edukacyjne i archiwum online w niższej cenie! Sprawdź >
Neurologia
Gdy ból głowy ścina z nóg. Postępowanie diagnostyczne i terapeutyczne
lek. Dmytro Dovbysh1,2
dr n. med. Magdalena Hellmann3
prof. dr hab. n. med. Mariusz Siemiński1,2
- W niniejszym artykule skupiono się na ostrym typie bólu głowy, nie wnikając przy planowaniu działań diagnostycznych w jego pierwotną ani wtórną etiologię. Nie zmienia to faktu, że przedstawioną poniżej taktykę postępowania można zaadaptować do wszystkich sytuacji, w których ból głowy jest powodem zgłoszenia się pacjenta na szpitalny oddział ratunkowy (SOR)
Opis przypadku
Kobieta, lat 24, została skierowana na SOR z powodu utraty przytomności w miejscu pracy, co było poprzedzone nagłym bólem głowy. W momencie dotarcia na SOR była przytomna, wydolna krążeniowo i oddechowo. Zgłaszała silny ból głowy, który miał początek kilka dni wcześniej – był miernie nasilony, ale ciągły. W dniu zgłoszenia się na SOR pacjentka miała problemy z wykonywaniem rutynowych działań w miejscu pracy – nie mogła sprawnie odczytywać danych z ekranu komputera. Według jej relacji kłopot ze wzrokiem spowodował nagłe nasilenie bólu głowy, po którym straciła przytomność. Aktualnie czuje nudności, bez wymiotów, miała wrażenie, że otoczenie jest rozmyte. Bez obciążeń przewlekłych, przyjmuje jedynie antykoncepcję hormonalną.
W badaniu fizykalnym: 15 pkt w skali Glasgow (GCS – Glasgow Coma Scale); objawy oponowe nieobecne, niemniej przy badaniu sztywności karku chora zgłosiła nasilenie bólu głowy. Źrenice symetryczne, równe, reaktywne na światło. Bez odchyleń ze strony nerwów czaszkowych (poza niespecyficzną skargą na pogorszenie ostrości widzenia). Kończyny bez cech niedowładów i zaburzeń czucia. Zaburzenia równowagi i objawy móżdżkowe nieobecne. Ból głowy nasilał się przy zmianach pozycji ciała.
Przeprowadzono tomografię komputerową (TK) głowy bez kontrastu. W badaniu nie stwierdzono krwawienia śródczaszkowego, ostrych zmian ogniskowych (typu niedokrwienne lub sugerujące obrzęk mózgu) ani cech wzmożenia ciśnienia śródczaszkowego (ICP – intracranial pressure). W wynikach badań laboratoryjnych nie stwierdzono istotnych odchyleń. Podjęto decyzję o wykonaniu punkcji lędźwiowej i analizie płynu mózgowo-rdzeniowego (PMR). W ocenie makroskopowej płyn wypływał pod prawidłowym ciśnieniem, był przejrzysty i wodojasny. W badaniach laboratoryjnych nie stwierdzono podwyższonego stężenia białka, wzrostu liczby elementów morfotycznych ani cech krwawienia do ośrodkowego układu nerwowego (OUN). W następnej kolejności przeprowadzono angiografię metodą TK (angio-TK) głowy, która uwidoczniła cechy zakrzepicy zatoki strzałkowej mózgu. Włączono leczenie heparyną drobnocząsteczkową (LMWH – low-molecular-weight heparin).