Temat numeru
Wirusowe czy bakteryjne? O trudnej sztuce różnicowania zapaleń gardła i migdałków
Karol Kaleniuk1
dr n. med. i n. o zdr. Carlo Bieńkowski2,3
prof. dr hab. n. med. Maria Pokorska-Śpiewak3,4
- Autorzy artykułu wnikliwie opisali infekcje o podłożu wirusowym i bakteryjnym, łącznie z ich diagnostyką oraz postępowaniem w każdym z nich. Całość została poprzedzona opisem przypadku ilustrującym zakażenie wirusowe – konkretnie wirusem małpiej ospy (mpox – Monkeypox virus)
Opis przypadku
Mężczyzna, lat 26, został skierowany do szpitala zakaźnego z powodu obecności zmian skórnych, z podejrzeniem etiologii wirusowej. W wywiadzie: mniej więcej 14 dni wcześniej zauważył pęcherzyk na czerwieni wargi dolnej. Z tego powodu zgłosił się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (POZ), który zalecił mu przyjmowanie doustnego acyklowiru. W ciągu kolejnych dni z powodu braku poprawy oraz ewolucji zmian (nasiliła się osutka pęcherzykowa, a zmiany skórne rozprzestrzeniły w obrębie klatki piersiowej i okolicy anogenitalnej) zgłosił się ponownie do lekarza, który skierował go do szpitala zakaźnego.
Przy przyjęciu uzupełniono wywiad, w którym wykazano liczne ryzykowne kontakty seksualne z mężczyznami – ostatni miał miejsce ok. 2 tyg. przed pojawieniem się pierwszych zmian skórnych. W badaniu przedmiotowym stwierdzono limfadenopatię (powiększone węzły chłonne szyjne i pachwinowe), zmiany o charakterze pęcherzyków i krost (z treścią ropną) na skórze i śluzówkach, najbardziej nasilone w okolicy anogenitalnej, obecne też w obrębie nosa, jamy ustnej (na górnym biegunie lewego migdałka; ryc. 1), na skórze szyi, klatki piersiowej oraz kończyn górnych i dolnych.
W badaniach laboratoryjnych z odchyleń stwierdzono jedynie podwyższone stężenie białka C-reaktywnego ([CRP – C-reactive protein] 71 mg/l [norma <5 mg/l]). Pobrano wymaz z błony śluzowej odbytu, treść z pęcherzyków oraz krew, w których wykazano obecność DNA wirusa mpox za pomocą testu Monkeypox Virus Nucleic Acid Detection Real Time PCR Assay CE-IVD. Badania w kierunku zakażeń wirusami: ludzkiego niedoboru odporności (HIV – human immunodeficiency virus), opryszczki typu 1 (HSV-1 – Herpes simplex virus type 1) oraz HSV-2, ospy wietrznej i półpaśca (VZV – Varicella zoster virus) dały wynik negatywny.
W badaniach obrazowych: na zdjęciu rentgenowskim klatki piersiowej i w badaniu ultrasonograficznym (USG) jamy brzusznej nie stwierdzono istotnych odchyleń. Rozpoznano zakażenie mpox.
Jakie były dalsze losy pacjenta?
Pacjenta leczono objawowo lekami z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) zgodnie z drabiną analgetyczną. Po przyschnięciu wszystkich zmian skórnych, gdy chory przestał być zakaźny, wypisano go do domu w stanie ogólnym dobrym.