Kardiologia

Burza elektryczna w sercu
Kiedy stosować sympatektomię piersiową?

lek. Klaudia Buczek

dr hab. n.med. Marek Kiliszek

lek. Aleksandra Winkler

prof. dr hab. n. med. i n. o zdr. Paweł Krzesiński

Wojskowy Instytut Medyczny – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie

Adres do korespondencji:

lek. Klaudia Buczek

Wojskowy Instytut Medyczny – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie

ul. Szaserów 128, 04-141 Warszawa

e-mail: kbuczek@wim.mil.pl

  • Artykuł został poświęcony stanowi zagrażającemu życiu, którym jest burza elektryczna (ES – electrical storm), jej konsekwencjom oraz stosowanej przy tym zdarzeniu metodzie postępowania – sympatektomii. Tematykę zobrazowano przypadkiem 78-letniego pacjenta

Burza elektryczna jest definiowana w medycynie jako co najmniej 3 epizody utrwalonej arytmii komorowej występujące w ciągu 24 godz. i wymagające stymulacji antytachyarytmicznej (ATP – antitachycardia pacing) albo kardiowersji/defibrylacji, przy czym każde zdarzenie występuje w odstępie ≥5 min.Najczęstszymi arytmiami odpowiedzialnymi za ES są częstoskurcz komorowy ([VT – ventricular tachycardia] 86-97%) i migotanie komór ([VF – ventricular fibrillation] 1-21%).

Burza elektryczna może wystąpić u pacjentów zarówno zabezpieczonych kardiowerterem-defibrylatorem (ICD – implantable cardioverter defibrillator), jak i u tych, którzy nie mają tego urządzenia. W przypadku pacjentów z ICD wszczepionym w prewencji wtórnej nagłego zgonu sercowego (SCD – sudden cardiac death) burza elektryczna może wystąpić nawet u 28% z nich (badania w obserwacji 33-miesięcznej, średnio 4-9 mies. od wszczepienia ICD).

Sympatektomia piersiowa jest metodą leczenia chorych, którzy nie są kandydatami do ablacji przezcewnikowej. Jest to stosunkowo bezpieczna i skuteczna metoda w redukcji arytmii komorowej i interwencji ICD.

Opis przypadku

Mężczyzna, lat 78, został przyjęty do szpitala z powodu ostrego zawału mięśnia sercowego z uniesieniem odcinka ST ściany przednio-bocznej (czerwiec 2023 r.). W dniu przyjęcia od rana odczuwał silny spoczynkowy ból w klatce piersiowej. Od 2 tyg. skarżył się na pogorszenie tolerancji wysiłku fizycznego. W badaniu elektrokardiograficznym (EKG) zostały uwidocznione uniesienia odcinka ST w odprowadzeniach I, aVR, aVL, V1-V5. W trybie pilnym przeprowadzono koronarografię, na podstawie której stwierdzono chorobę wielonaczyniową.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Jakie były dalsze losy pacjenta?

Pacjent został włączony do programu zdalnego monitoringu urządzeń wszczepialnych, zrealizował II etap rehabilitacji kardiologicznej. Jego stan kliniczny uznano za stabilny. W [...]

Dyskusja

Objawy kliniczne związane z burzą elektryczną mogą być różnorodne, począwszy od utraty przytomności, poprzez symptomy zaostrzenia niewydolności serca, nawracające ATP, interwencje [...]

Podsumowanie

Dotychczasowe doświadczenia wskazują na niski odsetek działań niepożądanych sympatektomii piersiowej. Spośród potencjalnych powikłań wymieniane są10:

Do góry