Międzynarodowy zespół naukowców z Hiszpanii i Meksyku przebadał genom bakterii Streptococcus mutans pobranych ze szczątek jedenastu ludzi żyjących w różnych okresach historii ludzkości – od 1200 roku p.n.e. do początku XX wieku. Wyniki badań zostały opublikowane w czasopiśmie „Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences”.

Okazało się, że kod genetyczny bakterii ewoluował w czasie i było to prawdopodobnie związane z jej adaptacją do zmieniających się nawyków żywieniowych człowieka. Już z wcześniejszych badań wiadomo, że wzrost zachorowań na próchnicę odbywał się skokowo i był związany ze zmianami w diecie. Naukowcy potwierdzili także, że wpływ na zmiany genomu miały przełomowe historyczne wydarzenia: rewolucja neolityczna (początek hodowli zwierząt i uprawy roślin), odkrycie Ameryki przez Europejczyków (import trzciny cukrowej powodujący wzrost spożycia węglowodanów) oraz rewolucja przemysłowa przynosząca popularność wysoko przetworzonej żywności.

Autorzy badania zauważają, że im bliżej czasów współczesnych, tym bakterie Streptococcus mutans są bardziej różnorodne genetycznie. Szczególną zmienność obserwuje się we fragmencie kodującym dekstranazę, czyli enzym uczestniczący w rozkładzie węglowodanów przez tę bakterię. Enzym ten jest jednym z elementów decydujących o jej zjadliwości.

Badania nad historią zmian genetycznych współczesnych nam bakterii chorobotwórczych są istotne dla przewidywania ich ewolucji w przyszłości. Dzięki tym odkryciom łatwiej przewidywać, jaka będzie wirulencja S. mutans. Dokładniejsze badania mogą dać odpowiedź na to, czy bakteria ta dostosowywała się do zmiennych czynników zewnętrznych i zmieniającej się higieny jamy ustnej człowieka. Wiedza o tym, jak adaptowała się w przeszłości, daje informacje o możliwych mutacjach w przyszłości. To z kolei pozwala na lepsze projektowanie środków profilaktycznych i leczniczych, które wyprzedzą dostosowawcze zmiany w kodzie genetycznym bakterii.