Prawidłowe rozpoznanie i wcześniejsze badanie kliniczne mogą zmniejszyć dolegliwości pacjenta

Nadwrażliwość zębiny (dentin hypersensitivity, DHS) jest specyficznym rodzajem powikłania pozabiegowego, które powstaje m.in. po niektórych procedurach leczniczych. Opisywana jest jako krótkotrwały ból pojawiający się po zadziałaniu na obnażoną zębinę różnych bodźców: termicznych, chemicznych, dotykowych, dehydratacyjnych lub osmotycznych.[1-6] W 2002 roku Europejska Federacja Periodontologiczna poszerzyła tę jednostkę chorobową o wrażliwość zębiny korzeniowej spowodowanej chorobami przyzębia, a od roku 2003 funkcjonuje jedna definicja obejmująca nadwrażliwości zębiny koronowej i korzeniowej.[7-9]

Częstość występowania nadwrażliwości zębiny waha się według różnych autorów w granicach 4-57 proc., a nawet do 98 proc. u osób dorosłych,[1,2,4,8] ze szczególnym nasileniem pomiędzy 30. a 39. rokiem życia.[9] Tak duże przedziały wartości są wynikiem stosowania różnych metod diagnostycznych:

• dane z wywiadu,
• ocena kliniczna bólu indukowanego przez osuszanie powietrzem dmuchawki,
• stosowanie bodźca zimnego,
• stosowanie bodźca dotykowego.
  
  

Znaczenie mają też różnice geograficzne i płeć. Według statystyk kobiety są bardziej narażone na tego typu schorzenie w porównaniu z mężczyznami (48 wobec 38 proc.), prawdopodobnie na skutek częstszego i dłuższego szczotkowania zębów.[6-8]

Przyczyny powstawania nadwrażliwości

Wyjaśnienie mechanizmu powstawania nadwrażliwości zębiny bazuje na kilku teoriach, z których najbardziej akceptowana jest teoria hydrodynamiczna, opierająca się na zjawisku przemieszczania się płynu zawartego w kanalikach zębinowych. Oczyszczanie ubytku wiertłem, zgłębnikowanie, bodźce osmotyczne, tj. sacharoza, powodują ruch na zewnątrz, od miazgi do szkliwa, natomiast termiczne (gorące) odwrotnie – od szkliwa do miazgi.[1-5] Zauważono także, że bodźce ciepłe wywołują relatywnie wolniejszy przepływ płynu, co powoduje dużo mniejszy ból w porównaniu z bodźcami zimnymi.[5,9]

Intensywność powstającego bólu, czyli tzw. wrażliwość zębiny, powinna być proporcjonalna do jej grubości, ale istnieją pewne czynniki biologiczne, które w znacznym stopniu będą zmniejszały powstałą nadwrażliwość lub nawet całkowicie blokowały mech...