Nauka

Leczenie bólu mięśniowo-powięziowego toksyną botulinową

Dr n. med. Barbara Ryba-Barwacz

Zakład Stomatologii Zintegrowanej, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum

W pewnych sytuacjach klinicznych metoda ta może zapewnić zmniejszenie intensywności, częstotliwości i skrócenie czasu trwania epizodów bólowych

Ból mięśniowo-powięziowy, zwany inaczej bólem z punktami spustowymi, został pierwszy raz opisany już w 1952 roku przez Travella i Ronzlera.[1] Charakteryzuje się występowaniem zbitych, bolesnych pasm mięśniowych w różnych lokalizacjach powodujących okresowe lub stałe dolegliwości bólowe heterotopowe, czyli takie, w których miejsce lokalizacji źródła nie pokrywa się z miejscem ich odczuwania.

Mechanizm powstawania bólu mięśniowo-powięziowego jest nie do końca wyjaśniony, wiadomo jednak, że wiąże się on m.in. z:

  • stresem i napięciami emocjonalnymi,
  • zaburzeniami snu,
  • parafunkcjami,
  • nieprawidłową postawą ciała,
  • nadmiernym wysiłkiem mięśniowym,
  • czynnikami ogólnoustrojowymi, takimi jak np. niedobory żywieniowe, zły stan fizyczny czy przemęczenie.[2]

W leczeniu bólu mięśniowo-powięziowego bardzo ważne jest ustalenie czynników etiologicznych i w miarę możliwości ich eliminacja. Dodatkowo w terapii wykorzystywane są zabiegi fizjoterapeutyczne i manualne, takie jak masaże, uciski, metoda spray and strech (chłodzenie punktów spustowych zimnym sprayem, a następnie rozciąganie ich), stymulacja ultradźwiękowa i elektrogalwaniczna. W leczeniu wspomagającym wykorzystuje się niekiedy leki rozluźniające mięśnie i przeciwbólowe. Pomimo to aż 75 proc. pacjentów z tym schorzeniem skarży się na przewlekły ból. Skłania to lekarzy do poszukiwania nowych środków wspomagających terapię. Badacze z Roosevelt Hospital w Nowym Jorku jako alternatywę proponują zastrzyki z toksyny botulinowej (TB).

Według Międzynarodowego Stowarzyszenia Badania Bólu punkty spustowe mogą stanowić źródło dolegliwości nawet u 30 proc. pacjentów szukających pomocy u lekarza z powodu bólu.

Pierwsze obserwacje wskazujące na przydatność toksyny botulinowej w leczeniu bólu zostały poczynione przez przypadek podczas badań nad przydatnością TB w eliminacji zmarszczek mimicznych. Zaobserwowano wtedy zmniejszenie się częstotliwości oraz natężenia bólów głowy jako skutek uboczny terapii.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Toksyna botulinowa

Toksyna botulinowa jest egzotoksyną wytwarzaną przez Clostridium botulinum. W zależności od szczepu bakterii rozróżnia się siedem typów oznaczonych kolejnymi literami alfabetu [...]

Przeciwwskazania

Przeciwwskazania do użycia toksyny botulinowej stanowią:

Technika iniekcji

W Stanach Zjednoczonych Agencja Żywności i Leków (ang. Food and Drug Administration – FDA) dopuszcza trzy preparaty zawierające toksynę botulinową typu A i [...]

Efekt terapeutyczny i działania niepożądane

Pacjenci wzywani są na kontrolę po trzech-czterech tygodniach od pierwszego zabiegu w celu oceny efektów. Niektórzy mogą wymagać wtedy podania dawki [...]
Do góry