Znaczącym czynnikiem powodującym występowanie próchnicy wczesnego dzieciństwa jest nawyk karmienia nocnego

Zdrowa jama ustna pozwala na utrzymanie prawidłowego stanu ogólnego organizmu.[1] Próchnica wczesnego dzieciństwa (ang. early childhood caries – ECC) rozpoznawana jest jako jedna z najczęstszych chorób przewlekłych wczesnego dzieciństwa,[2] opisywana jako występująca pięć razy częściej niż astma oskrzelowa.[1] Próchnica wczesnego dzieciństwa dotyczy uzębienia mlecznego. Umiejscawia się na powierzchniach wargowych w okolicy szyjki zębów siecznych i kłów oraz na powierzchniach żujących w zębach trzonowych, a następnie obejmuje również inne powierzchnie.[3] Towarzystwo Stomatologów Amerykańskich (American Dental Association – ADA) i Amerykańska Akademia Stomatologii Dziecięcej (American Academy of Pediatric Dentistry – AAPD) definiują ECC jako występowanie w uzębieniu mlecznym jednego lub więcej ubytków próchnicowych, usuniętych zębów lub wypełnionych z powodu próchnicy u dzieci w wieku 71 miesięcy lub młodszych, wyróżnia się również postać ostrą S-ECC (ang. severe early childhood caries), oznaczającą każdy objaw próchnicy na powierzchniach gładkich u dzieci poniżej 3. r.ż.[4]

W literaturze anglojęzycznej odnajdujemy wiele różnych terminów próchnicy wczesnego dzieciństwa, znana jest również jako próchnica butelkowa (ang. nursing bottle caries, baby bottle tooth decay, baby bottle syndrome), ponieważ uważano, że główną przyczyną wywołującą próchnicę wczesnego dzieciństwa jest przedłużone karmienie butelką z płynami zawierającymi słodkie napoje.[1,3,5,13]

Wyróżnia się jednak wiele czynników ryzyka ECC, takich jak:

• wczesne kolonizowanie jamy ustnej bakteriami Streptococcus mutans,
• niewłaściwa higiena jamy ustnej,
• zasypianie z butelką lub karmienie w nocy,
• nawyki żywieniowe, w tym częste spożywanie węglowodanów,
• wysokie ryzyko próchnicy u matki,
• niski status socjalno-ekonomiczny,
• niska świadomość zdrowotna rodziców.[1,6,9,12-14]
  
  

Niektórzy autorzy podkreślają, że przedłużone karmienie piersią powyżej 1. r.ż. nie wpływa na częstsze występowanie próchnicy butelkowej,[7] inni natomiast twierdzą, że przedłużone karmienie naturalne w nocy jest czynnikiem rozwoju ECC.[11] Ponadto powstawanie zmian próchnicowych jest ściśle skorelowane z budową histologiczną zębów mlecznych, co w znaczącym stopniu wiąże się z ostrym, szybkim rozwojem próchnicy wczesnej oraz z niezahamowanym procesem destrukcji twardych tkanek zęba mimo prowadzonego leczenia. Szkliwo i zębina zębów mlecznych charakteryzują się mniejszą zawartością wapnia (ang. slightly lower calcium to phosphate ratio), większą zawartością wody oraz związków organicznych w stosunku do zębów stałych.[3,6,8,15]