Guz ziarnistokomórkowy najczęściej zlokalizowany jest na języku, dlatego lekarz dentysta jako pierwszy może go zauważyć

Etiologia

Guz ziarnistokomórkowy (granular cell tumor – GCT) jest rzadko występującym na ogół niezłośliwym nowotworem, opisanym po raz pierwszy w 1926 roku przez rosyjskiego patomorfologa Aleksieja Abrikossoffa, stąd nazwa guz Abrikossoffa. Uważał on, że guz pochodzi z komórek mięśni poprzecznie prążkowanych, dlatego przez lata był określany jako granular cell myoblastoma.[1] Obecnie wiadomo, że nowotwór wywodzi się z tkanki nerwowej, co znalazło odzwierciedlenie w nazewnictwie: ziarnistokomórkowa neurofibroma, ziarnistokomórkowa schwannoma, neurogenny guz ziarnistokomórkowy.[2] O neuroektodermalnym pochodzeniu komórek guza świadczy dodatni odczyn w kierunku białka S-100 w badaniu immunohistochemicznym.[3,4]

GCT stanowi 0,019-0,03 proc. wszystkich nowotworów. Występuje w skórze, tkance podskórnej, błonie śluzowej i mięśniach szkieletowych całego organizmu. Aż 45-65 proc. wszystkich opisywanych przypadków stanowią guzy zlokalizowane w tkankach miękkich głowy i szyi, z czego 70 proc. to guzy położone w jamie ustnej.[5,8,10]

Lokalizacja

W jamie ustnej guz Abrikossoffa najczęściej występuje na języku (10-25 proc. GCT), rzadziej w błonie śluzowej policzka, warg, podniebienia i dna jamy ustnej.[6] W obrębie języka guz zlokalizowany jest na ogół na grzbietowej (48 proc.) lub bocznej (15 proc.) powierzchni języka, może rozwijać się śródmięśniowo lub w błonie śluzowej. Analiza 110 przypadków GCT przez Lack i wsp. wykazała, że najwięcej przypadków dotyczy języka.[7] Eguia i wsp. opisali osiem przypadków GCT w jamie ustnej, z czego sześć dotyczyło języka.[8] Markowski i wsp. przeprowadzili analizę dokumentacji ośmiu chorych leczonych z powodu guza Abrikossoffa w obrębie narządów głowy i szyi. 50 proc. stanowiły guzy zlokalizowane na języku.[9]