BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Badania
Instrumenty dęte – jak wpływają na układ stomatognatyczny?
Dr hab. med. Joanna Bagińska1
Współautorzy: Barbara Malicka, Izabela Matyszkiewicz, Rafał Mateuszuk2
Pokazujemy, z jakimi problemami stomatologicznymi muszą się liczyć muzycy i jak te zmiany w dłuższej perspektywie mogą oddziaływać na dalszą karierę artysty
Podczas gry na instrumentach dętych dochodzi do licznych zaburzeń dotyczących układu stomatognatycznego. Obejmują one tkanki twarde i miękkie, staw skroniowo-żuchwowy oraz zęby. Z drugiej strony ten rodzaj aktywności może mieć pozytywne działanie na narząd żucia – odpowiedni dobór instrumentu zwiększa szansę na korekcję niektórych wad zgryzu.
W trakcie gry na instrumencie dętym angażowanych jest wiele struktur układu stomatognatycznego, takich jak zęby, wargi i mięśnie. Instrumenty dęte dzielimy w zależności od budowy ustnika na cztery klasy, różniące się między sobą sposobem zadęcia i obciążeniem poszczególnych struktur twarzy.[1] Znajomość tych klas jest pomocna w diagnozowaniu dolegliwości pacjenta oraz w profilaktyce i leczeniu wad zgryzu. Szczegółowa ich charakterystyka została przedstawiona w tabeli 1.
Siły wywierane na zęby w trakcie gry mogą dochodzić nawet do 500 g, znacznie przekraczając siły stosowane w ortodoncji. Największe są w przypadku instrumentów klasy A, a najmniejsze dla klasy D.
W przypadku amatorów oddziaływanie na tkanki jest za krótkie, by wywołać niepożądane efekty. Natomiast u profesjonalistów grających ponad trzy godziny dziennie może dochodzić do rozwoju różnorodnych nieprawidłowości.[1] Z badań przeprowadzonych w USA wynika, że dentystom brakuje wiedzy o zależnościach, jakie występują pomiędzy grą na instrumentach dętych a jamą ustną. Tylko niewielki odsetek zapisuje w karcie, czy pacjenci są muzykami; nie robią tego nawet ci lekarze, którzy sami grają na instrumentach. Tymczasem nawet niewielkie zmiany w układzie stomatognatycznym wpływają na jakość dźwięku, tak więc mogą decydować o karierze zawodowej instrumentalisty.
Dolegliwości ze strony URNŻ
Do najczęstszych dolegliwości występujących u artystów grających na instrumentach dętych zalicza się problemy dotyczące stawu skroniowo-żuchwowego. Predysponowane są szczególnie osoby, które posługują się instrumentami blaszanymi (klasa A). Zgłaszane problemy dotyczą:
- ograniczonego otwierania ust,
- dyskomfortu i objawów akustycznych w trakcie ruchów otwierania i zamykania ust,
- bólów stawu, twarzy, ucha i głowy.