Lek. dent. Magda Aniko-Włodarczyk

Dr n. med. Grzegorz Trybek

Lek. dent. Marcin Metlerski

Dr n. med. Olga Preuss

Germektomia jest zabiegiem polegającym na usunięciu zęba w stadium zawiązka. Wczesna ingerencja chirurgiczna w obrębie rozwijającego się zęba trzeciego trzonowego niejednokrotnie ogranicza ryzyko wystąpienia:

• utrudnionego wyrzynania trzeciego zęba trzonowego i towarzyszących mu powikłań infekcyjnych,
• resorpcji lub próchnicy dystalnych powierzchni drugich zębów trzonowych,
• uszkodzenia nerwu zębodołowego dolnego i językowego,
• stłoczeń siekaczy dolnych w żuchwie (choć tu zdania wielu autorów są podzielone),
• dopoliczkowego lub dojęzykowego pochylenia zębów drugich trzonowych.

W tabeli 1 przedstawiono podstawowe definicje dotyczące rozwoju zębów.

Tabela 1. Podstawowe definicje.

Wykres 1. Ryzyko związane z pozostawieniem lub usunięciem zatrzymanego zęba mądrości.[6,7]

Ryc. 1. Pantomogram 14-letniej pacjentki. Zawiązki zębów trzecich trzonowych w stadium rozwoju D.

Trzeci ząb trzonowy rozwija się jako ostatni w łuku zębowym. Radiologicznie zawiązek zęba ósmego zaczyna być widoczny za drugim zębem trzonowym w 8.-9. r.ż. W wieku 14 lat widoczna jest już w pełni uformowana korona zęba. Rozwój korzeni kończy się ok. 20.-21. r.ż. Zabieg usunięcia trzeciego zęba trzonowego jest najczęściej wykonywaną procedurą z dziedziny chirurgii stomatologicznej. Jest to związane z ich częstym całkowitym (retentio totalis) lub częściowym (retentio partialis) zatrzymaniem w obrębie kości szczękowych.[1,2]

Skomplikowana anatomia zębów ósmych oraz lokalizacja w kościach szczękowych jest przyczyną wielu powikłań okołozabiegowych, które najczęściej dotyczą żuchwy. Po operacyjnym usunięciu zęba mądrości można spodziewać się:

• krwawienia,
• suchego zębodołu,
• uszkodzenia nerwu językowego lub zębodołowego dolnego,
• opóźnionego gojenia,
• kieszeni przyzębnej,
• powikłań infekcyjnych.

Wykres 2. Graf przedstawiający czynniki wpływające na morfologię i retencję trzecich zębów trzonowych.[13]

Ryc. 2. Stadium A – pojawienie się pojedynczych punktów mineralizacji – tworzenie guzków korony zęba.

Ryc. 3. Stadium B – łączenie się pojedynczych zmineralizowanych guzków w całość (zdefiniowana morfologia korony zęba).

Ryc. 4. Stadium C – koniec formowania szkliwa oraz początek formowania zębiny.

Ryc. 5. Stadium D – formowanie korony zakończone do granicy szkliwno-cementowej.