Pedodoncja
Hipomineralizacja trzonowcowo-siekaczowa – nowy problem w leczeniu stomatologicznym dzieci
Dr n. med. Anna Jarząbek
Dr n. med. Ilona Wieczkowska
Dr n. med. Magdalena Gońda-Domin
Dr n. med. Karolina Węsierska
Najczęstszą przyczyną, z powodu której mali pacjenci zgłaszają się do gabinetu stomatologicznego, jest choroba próchnicowa zębów, kolejną urazy zębów i stany zapalne w obrębie błony śluzowej jamy ustnej. Niemałą grupę stanowią dzieci, u których stwierdza się obecność zębów stałych ze specyficznymi zaburzeniami rozwojowymi. Problem ten opisywany jest w zagranicznych czasopismach od wielu lat, w Polsce natomiast nadal jest mało znany i mimo częstego występowania nieprawidłowo rozpoznawany. A co za tym idzie – niewłaściwie leczony. Autorki zaobserwowały, że coraz częściej do Poradni Stomatologii Dziecięcej PUM zgłaszają się zarówno rodzice zaniepokojeni nietypowym wyglądem świeżo wyrzniętych trzonowców i siekaczy u swoich dzieci, jak i mali pacjenci ze skierowaniem od innych lekarzy stomatologów, którzy nie spotkali się ze zmianami tego typu.
Hipomineralizacja trzonowcowo-siekaczowa (Molar-Incisor Hypomineralisation – MIH) została opisana w 1970 roku w Szwecji. Nazwę dla tego specyficznego zaburzenia rozwojowego szkliwa w obrębie stałych pierwszych trzonowców i stałych siekaczy zaproponował Weerheijm.[1] Wcześniej zmiany te opisywano określeniami takimi jak: cheese molars, idiopatyczne zmętnienie szkliwa, idiopatyczna hipomineralizacja szkliwa, nieprzeźroczyste plamki, non-fluoride enamel opacities. Już z samych tych określeń wynika, że mamy do czynienia ze specyficznymi zmianami w obrębie szkliwa, które nie są fluorozą i którym towarzyszy kruche, odpryskujące szkliwo.
Brak jest doniesień co do częstości występowania MIH w Polsce. Z obserwacji własnych autorek wynika, że problem ten dotyczy dużej grupy dzieci, a częstość jego występowania stale się zwiększa.
W największym skrócie o MIH można powiedzieć, że:
- jest to uszkodzenie rozwojowe szkliwa pochodzenia ogólnoustrojowego o typie hipomineralizacji (jakościowy defekt szkliwa),
- dotyczy pierwszych trzonowców stałych (od jednego do wszystkich czterech) i często również zębów siecznych stałych,
- na szkliwie zębów występują białe, żółte lub brązowe plamy, które są ostro odgraniczone od zdrowego szkliwa (ryc. 1, 2),
- zmiany są obecne na zębach już w momencie ich wyrzynania się,
- szkliwo objęte MIH w podpowierzchniowej warstwie jest porowate i kruche, dlatego łatwo ulega uszkodzeniom mechanicznym i dochodzi do jego odłamywania. Posterupcyjne odłamywanie (rozpad) szkliwa (Post-eruptive Enamel Breakdown – PEB) powoduje powstawanie ubytków, które są podatne na szybki rozwój próchnicy.
