ŚWIĄTECZNA DARMOWA DOSTAWA od 20 grudnia do 8 stycznia! Zamówienia złożone w tym okresie wyślemy od 2 stycznia 2025. Sprawdź >
Stomatologia interdyscyplinarna
Zmiany w jamie ustnej w przebiegu wybranych chorób przewodu pokarmowego
Dr n. med. Katarzyna Herman
Dr n. med. Urszula Kanaffa-Kilijańska
Dr n. med. Małgorzata Kowalczyk-Zając
Jama ustna jako początkowy odcinek przewodu pokarmowego może być miejscem objawów różnych jego schorzeń. Zmiany te są zwykle łatwe do zauważenia w badaniu klinicznym i niejednokrotnie dostarczają cennych wskazówek diagnostycznych. W zależności od choroby podstawowej obserwuje się różnorodne nieprawidłowości zarówno na błonie śluzowej, dziąsłach, jak i w tkankach twardych zębów. Mogą one stanowić integralną część objawów typowych dla danego schorzenia, ale także być jego konsekwencją lub mieć podłoże jatrogenne. Obraz kliniczny jest bardzo różnorodny, zależny od rodzaju schorzenia, wieku, w jakim doszło do jego rozwoju, czasu trwania, rodzaju stosowanej terapii oraz wieku i stanu ogólnego pacjenta.
Celem pracy jest przedstawienie, na podstawie danych z piśmiennictwa, objawów patologicznych w tkankach jamy ustnej współwystępujących z wybranymi schorzeniami układu trawiennego. W publikacji uwzględniono nieswoiste zapalenia jelit, celiakię, zespół Peutza-Jeghersa, chorobę refluksową przełyku (GERD) i marskość wątroby.
Nieswoiste zapalenia jelit
Nieswoiste zapalenia jelit stanowią grupę przewlekłych schorzeń przewodu pokarmowego, do których należą choroba Crohna oraz wrzodziejące zapalenie okrężnicy. Przypuszcza się, że czynnikiem etiologicznym może być nieadekwatna odpowiedź immunologiczna na drobnoustroje jelitowe i inne czynniki środowiska u genetycznie predysponowanego gospodarza.[1-3] W większości przypadków początek choroby przypada na drugą lub trzecią dekadę życia.[4] Charakterystyczne dla obu jednostek chorobowych jest występowanie okresów zaostrzeń oraz remisji.
W chorobie Crohna najczęściej zostaje zaatakowany końcowy odcinek jelita cienkiego i okrężnica, ale możliwe są także inne lokalizacje. Stan zapalny obejmuje wszystkie warstwy jelita i prowadzi do powstania owrzodzeń, ropni, przetok wewnętrznych lub zewnętrznych (zwykle okołoodbytniczych) lub bliznowacenia. Charakterystyczne objawy to: bóle brzucha (często długotrwałe), biegunki, utrata apetytu, wagi, gorączka w ostrym stadium, zaburzenia wzrostu u dzieci.[1,4]
W przypadkach wrzodziejącego zapalenia okrężnicy proces chorobowy dotyczy tylko jej błony śluzowej. Typowym objawem są krwawe biegunki z towarzyszącymi bólami brzucha i gorączka w stanach ostrych.[2]
W przebiegu nieswoistych zapaleń jelit obserwuje się różnorodne objawy pozajelitowe, np. zapalenie stawów czy erythema nodosum. W jamie ustnej, początkowym odcinku przewodu pokarmowego, zmiany na błonie śluzowej mogą wystąpić w przebiegu obu omawi...
