BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Protetyka
Nylonowe elementy retencyjne protez szkieletowych
Lek. dent. Sylwia Orzeszek1
Lek. dent. Michał Biały2
Pacjent, decydując się na uzupełnienie ruchome, stawia przed lekarzem wysokie wymagania estetyczne. Ich zaspokojenie w przypadku klasycznej protezy szkieletowej nie jest łatwe. Z pomocą przychodzi nieustanny postęp w dziedzinie materiałoznawstwa, który pozwala stworzyć estetyczne i funkcjonalne uzupełnienie protetyczne.[1,2] Jednym z takich materiałów jest nylon. W pracy przedstawiono właściwości i zastosowanie tego tworzywa w protetyce stomatologicznej oraz opis przypadku z użyciem nylonowych elementów retencyjnych w protezach szkieletowych.
Charakterystyka, zalety i wady nylonu
Nylon jest termoplastycznym tworzywem poliamidowym. Powstaje w wyniku reakcji polikondensacji kwasu adypinowego i heksametylenodiaminy. Polimer ma postać włókien, które dzielą się na alifatyczne, cykloalifatyczne i aromatyczne.[3] Rozpuszczalnikami dla poliamidów są stężone kwasy: siarkowy, mrówkowy i trójchlorooctowy, a także fluorowane alkohole oraz fenole.[4] Do produkcji nylonu nie wykorzystuje się polimetakrylanu metylu, w związku z czym nie zawiera on monomeru resztkowego i doskonale sprawdza się jako materiał z wyboru u alergików i pacjentów ze stwierdzoną nadwrażliwością na monomer.[5]
Nylon charakteryzuje się brakiem skurczu polimeryzacyjnego i niską adsorbcją wody.[6] Jest to związane z brakiem porowatości wewnętrznej materiału, jego jednorodnością i dużą gęstością. Ograniczenie wchłaniania przez materiał wody i śliny przyczynia się do zmniejszenia namnażania i tworzenia kolonii drobnoustrojów. Natomiast przy niewłaściwej higienie i użytkowaniu protez dochodzi do utraty tych właściwości. Zła higiena może być również przyczyną braku stabilności koloru wykonanego uzupełnienia.
Zaletą materiałów termoplastycznych jest również prosta i nieskomplikowana technologia ich wytwarzania polegająca na termowtrysku. Po uplastycznieniu materiału w wysokiej temperaturze dokonuje się jego wtłoczenia, pod odpowiednio dobranym parametrem ciśnienia, do formy w specjalnym urządzeniu wtryskowym. Niewłaściwie dobrane parametry rozgrzewania materiału, ciśnienia, siły wtrysku, czasu chłodzenia wykonanej pracy, a także nieprawidłowa obróbka wykonanej pracy będą skutkowały zwiększoną łamliwością protez, większą chłonnością wody oraz przebarwieniem materiału.