Poznaj paragrafy

Prawo pacjenta do informacji oraz wyrażenia zgody

Paweł Strzelec

radca prawny, sędzia Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w Lublinie

Adres do korespondencji: Paweł Strzelec, e-mail: pstrzelec@o2.pl

Wśród wielu obowiązków, jakie polski ustawodawca nakłada na lekarza dentystę, szczególną wagę ma sfera związana z respektowaniem praw pacjenta. W szerokim katalogu praw pacjenta doniosłą rolę pełni prawo do informacji oraz wyrażenia zgody. Podobnie jak w przypadku pozostałych praw, informacja oraz zgoda podnoszą po stronie pacjenta komfort świadczeń zdrowotnych, ale co znacznie istotniejsze – są, co do zasady, prawnym warunkiem legalności interwencji medycznej. Naruszenie obowiązków związanych z ich przestrzeganiem może rodzić dla lekarza dentysty daleko idące konsekwencje prawne.

Prawo pacjenta do informacji

Obowiązek przekazania pacjentowi informacji poprzedzających udzielenie świadczenia zdrowotnego wynika z kilku aktów prawnych. Zgodnie z art. 9 ust. 1 i 2 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta: „Pacjent ma prawo do informacji o swoim stanie zdrowia. Pacjent, w tym małoletni, który ukończył 16 lat, lub jego przedstawiciel ustawowy mają prawo do uzyskania od osoby wykonującej zawód medyczny przystępnej informacji o stanie zdrowia pacjenta, rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych i leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu, w zakresie udzielanych przez tę osobę świadczeń zdrowotnych oraz zgodnie z posiadanymi przez nią uprawnieniami”. Zgodnie z art. 31 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty: „Lekarz ma obowiązek udzielać pacjentowi lub jego ustawowemu przedstawicielowi przystępnej informacji o jego stanie zdrowia, rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych, leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu”. Obowiązek respektowania prawa pacjenta do informacji statuują również przepisy Kodeksu Etyki Lekarskiej. W myśl art. 13 KEL: „Obowiązkiem lekarza jest respektowanie prawa pacjenta do świadomego udziału w podejmowaniu podstawowych decyzji lekarskich dotyczących jego zdrowia. Informacja udzielona pacjentowi powinna być sformułowana w sposób dla niego zrozumiały. Pacjent ma prawo zapoznać się ze stopniem ewentualnego ryzyka zabiegów diagnostycznych i leczniczych i spodziewanymi korzyściami związanymi z wykonywaniem tych zabiegów, a także z możliwościami zastosowania innego postępowania medycznego”.

Zakres podmiotowy

W pierwszym rzędzie warto krótko omówić zakres podmiotowy prawa do informacji. Zasadniczo dopełnienie obowiązku informacyjnego spoczywa na lekarzu udzielającym świadczenia zdrowotnego. Adresatem informacji jest przede wszystkim sam pacjent, zaś w ...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Prawo pacjenta do informacji

Obowiązek przekazania pacjentowi informacji poprzedzających udzielenie świadczenia zdrowotnego wynika z kilku aktów prawnych. Zgodnie z art. 9 ust. 1 i 2 [...]

Prawo pacjenta do wyrażenia zgody

Pacjent ma prawo do wyrażenia zgody na udzielenie określonych świadczeń zdrowotnych lub odmowy takiej zgody, po uzyskaniu informacji w zakresie omówionym [...]

Skutki prawne naruszenia przez lekarza dentystę prawa pacjenta do informacji oraz wyrażenia zgody

Skutkiem naruszenia praw pacjenta (w tym prawa do informacji i zgody) może być pociągnięcie lekarza dentysty do odpowiedzialności cywilnej, zawodowej, a [...]

Do góry