Chirurgia stomatologiczna
Diagnostyka laboratoryjna w chirurgii jamy ustnej
Dr n. med. Magda Aniko-Włodarczyk1
Dr hab. med. Grzegorz Trybek2
Mgr Bożena Sembaty3
Prof. dr hab. n. zdr. Anna Grzywacz4
Diagnostyka laboratoryjna jest szeroką dziedziną wiedzy, stała się integralnym elementem procesu diagnostyczno-leczniczego. Zabiegi z zakresu chirurgii stomatologicznej, jak każde, obarczone są ryzykiem wielu powikłań. Z tego względu badanie przedmiotowe, w zależności od wyniku badania podmiotowego, powinno zostać poszerzone o adekwatne badania laboratoryjne, by dokonać stratyfikacji ryzyka komplikacji. W artykule przedstawiono przydatne testy laboratoryjne w praktyce stomatologicznej.
Wraz z postępem i rozwojem medycyny, wzrostem jakości życia oraz spadkiem przyrostu naturalnego średni czas życia ulega ciągłemu wydłużaniu. Szacuje się, że w 2025 roku 1,2 miliarda populacji światowej osiągnie 75 lat. Taki rozkład wieku w populacji ludzkiej powoduje, że rośnie odsetek seniorów. Wiąże się z tym zjawisko wielochorobowości, co może stanowić niemały problem kliniczny pacjentów zgłaszających się do gabinetów ogólnostomatologicznych bądź poradni chirurgii stomatologicznej w celu przeprowadzenia inwazyjnych zabiegów w obrębie kości szczękowych.[1]
Powszechną praktyką stosowaną przez lekarzy stomatologów jest pozyskanie pisemnego potwierdzenia konsultacji specjalistycznej dotyczącej możliwości przeprowadzenia zabiegu z zakresu chirurgii stomatologicznej. Nie zwalnia to jednak stomatologów z obowiązku umiejętności interpretacji podstawowych badań laboratoryjnych krwi i korelacji ich wartości w zależności od rozpoznanej jednostki chorobowej.
Kolejną grupą pacjentów, którzy wymagają dodatkowej analizy określonych parametrów laboratoryjnych przed planowanym zabiegiem chirurgicznym, są osoby przewlekle chore, stale poddawane terapii adekwatnej do rozpoznania. Zabiegi chirurgiczne w obrębie kości szczękowych są obarczone ryzykiem powikłań związanych z kondycją organizmu, dlatego również pacjenci ogólnie zdrowi wymagają podstawowej diagnostyki laboratoryjnej krwi.[2]
Najczęstsze jednostki chorobowe będące wskazaniem do przedoperacyjnej diagnostyki laboratoryjnej przedstawiono na rycinie 1.
Diagnostyka laboratoryjna poziomu glikemii
Pacjenci chorzy na cukrzycę zarówno typu 1, jak i 2 kontrolują stężenie glukozy we krwi samodzielnie, za pomocą glukometrów. Zobligowani są do archiwizacji wartości glikemii w dzienniczkach lub przeznaczonych do tego aplikacjach. W tabeli 1 przedstawiono wartości referencyjne stężeń glikemii oraz kryteria rozpoznania cukrzycy.
W Polsce wskaźnik zachorowań na cukrzycę typu 1 wynosi około 0,4 proc., natomiast typu 2 – 6,6 proc. U osób po 70. r.ż. wynosi aż 11,1 proc. To oznacza, że co dziesiąty pacjent w wieku senioralnym jest obciążony cukrzycą. Ma to istotne znaczenie, ...
