BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Endodoncja
Specyfika leczenia endodontycznego kobiet w ciąży
Lek. dent. Martyna Parkitna-Patyk
Dr n. med. Urszula Kanaffa-Kilijańska
Ciąża to stan, w czasie którego w organizmie matki zachodzą przemiany fizjologiczne przygotowujące go do spełnienia swojej roli. Dotyczą one układów: endokrynnego, krwionośnego, oddechowego, krzepnięcia, pokarmowego oraz immunologicznego. Ogólnoustrojowe procesy mogą wpływać na występowanie charakterystycznych zmian w jamie ustnej, takich jak zapalenie dziąseł i przyzębia, guz ciążowy, ubytki erozyjne. Ponadto w tym okresie występuje również większa tendencja do próchnicy, która jest związana z zaburzeniami w odżywianiu oraz nieodpowiednią higieną jamy ustnej. Jest to czas, kiedy ciężarne podlegają rygorystycznym wytycznym dotyczącym stosowanych leków oraz metod leczenia stomatologicznego istotnych podczas procedur endodontycznych. Z drugiej strony, ze względu na współwystępujące zmiany emocjonalne, czas ten wymaga okazania pacjentce empatii i zrozumienia.
Zmiany ogólnoustrojowe zachodzące w organizmie matki w okresie ciąży podlegają regulacji hormonalnej. Główną rolę odgrywają w niej progesteron i estrogen. Hormony te wraz ze wzrostem poziomu glikokortykosteroidów mają działanie immunosupresyjne, ściśle związane z prawidłowym przebiegiem ciąży. Fizjologicznie występujące zmiany w układzie immunologicznym mogą wpływać na obraz zapalenia dziąseł,[1] ale również przyczyniają się do większej podatności kobiet ciężarnych na infekcje. Ponadto mogą indukować aktywację utajonych stanów zapalnych miazgi. W związku z tym ważne jest, aby przeprowadzić sanację jamy ustnej przed planowaną ciążą, a w jej okresie zgłaszać się na wizyty kontrolne.
Świadomość kobiet dotycząca konieczności zakończenia leczenia stomatologicznego przed planowaną ciążą jest nadal zbyt mała.[2] Możliwe, że jest to – obok obniżonej odporności – jedną z przyczyn dość częstego leczenia kanałowego u pacjentek ciężarnych. Objawiające się silnymi dolegliwościami bólowymi nieodwracalne zapalenie miazgi, ostre i przewlekłe zaostrzone zapalenie ozębnej, niewątpliwie wymagają udzielenia natychmiastowej pomocy. Postępowaniem z wyboru jest antyseptyczne leczenie kanałowe.
Leczenie endodontyczne jest ściśle związane z diagnostyką obrazową, która w okresie ciąży budzi wciąż wiele kontrowersji zarówno wśród lekarzy, jak i pacjentek. Ponadto często wiąże się z zastosowaniem miejscowego znieczulenia, antybiotykoterapii lub analgetyków. Wybór odpowiedniego środka zależy m.in. od zaawansowania ciąży, współwystępowania chorób ogólnych oraz podatności zmienionej zapalnie miazgi na zastosowany anestetyk. W każdym przypadku wymagającym podania farmaceutyku należy kierować się bezpieczeństwem matki i rozwijającego się płodu.