Stomatologia zachowawcza
Opieka stomatologiczna w trakcie leczenia stałym aparatem ortodontycznym
Lek. dent. Anna Haładyj
Leczenie ortodontyczne za pomocą aparatów stałych w zakresie poprawy warunków zębowo-zgryzowych i poprawy estetyki uśmiechu w wielu przypadkach daje bardzo dobre efekty, co powoduje, iż pacjentów leczących się ortodontycznie jest coraz więcej. Niestety leczenie ortodontyczne aparatami stałymi powoduje również zagrożenia wynikające przede wszystkim ze zwiększonego ryzyka gromadzenia się płytki nazębnej wokół elementów aparatu i utrudnionego jej usuwania, co pogarsza stan higieny jamy ustnej, a w konsekwencji może skutkować pogorszeniem stanu uzębienia i przyzębia. Do negatywnych skutków leczenia zalicza się: odwapnienia szkliwa i próchnicę, recesje dziąseł, resorpcje korzeni oraz powikłania ze strony miazgi zęba. Najważniejszym aspektem zapobiegania negatywnym skutkom leczenia aparatami stałymi jest uświadomienie pacjentowi, jak ważne jest wypracowanie prawidłowych zachowań prozdrowotnych w zakresie profilaktyki i higieny jamy ustnej. Utrzymywanie właściwej higieny jamy ustnej w trakcie całego procesu leczenia, regularne wizyty kontrolne i profilaktyczne oraz stosowanie się do zaleceń instruktażu higieny jamy ustnej przeprowadzanego przez dentystę i higienistki pozwolą na osiągnięcie sukcesu leczenia ortodontycznego.
Celem leczenia ortodontycznego jest poprawa stanu zdrowia jamy ustnej poprzez wyleczenie wady zgryzu, uszeregowanie nieprawidłowości zębowych oraz poprawa funkcji układu stomatognatycznego. Pacjenci poddający się leczeniu ortodontycznemu robią to często ze względów estetycznych, mają nadzieję na piękne, zdrowe i proste zęby. Dlatego te osoby stanowią obecnie bardzo liczną grupę pacjentów gabinetów stomatologicznych nie tylko ze względu na konieczność leczenia wad zgryzu. Oprócz aspektów estetycznych, nieleczone nieprawidłowości zębowo-zgryzowe i wady zgryzu stanowią miejsca retencji dla nazębnej płytki bakteryjnej oraz utrudniają pacjentowi higienę przestrzeni międzyzębowych. Sprzyja to powstawaniu próchnicy w miejscach trudnodostępnych dla samooczyszczania, rozwojowi stanów zapalnych błony śluzowej jamy ustnej, a co za tym idzie – również periodontopatii. Jak każde działanie medyczne, leczenie ortodontyczne, mimo swoich możliwości i efektów leczniczych, może – w przypadku nieprzestrzegania zaleceń lekarskich – powodować wiele powikłań, które mogą pojawić się w trakcie i po zakończeniu terapii ortodontycznej.
Najczęściej pojawiającymi się negatywnymi skutkami terapii ortodontycznej są:
- odwapnienia i próchnica zębów,
- stany zapalne i recesje dziąseł,
- uszkodzenia przyzębia,
- resorpcja korzeni,
- zapalenie, zwyrodnienie lub martwica miazgi, które powstają podczas zbyt szybkiego przesuwania zębów.
