Endodoncja
Odbudowa tkanek twardych w zębach trzonowych leczonych endodontycznie – przegląd doniesień
Dr n. med. Olga Włodarczyk-Górniak1
Lek. dent. Anita Janus2
Dr n. med. Joanna Kunert2
Dr n. med. Piotr Ślusarski3
Wybór sposobu rekonstrukcji tkanek twardych zęba po leczeniu endodontycznym stwarza wiele dylematów. Postęp technologiczny w stomatologii pozwala na szeroki wybór materiałów odtwórczych oraz technik cementowania adhezyjnego. Temat odbudowy zębów po leczeniu endodontycznym jest często podejmowany w literaturze medycznej. Autorzy artykułu dokonują przeglądu aktualnych doniesień na temat odbudowy zębów trzonowych po leczeniu endodontycznym i przedstawiają obowiązujące standardy postępowania.
Odbudowa zębów ze znaczną utratą tkanek naddziąsłowych wciąż bywa wyzwaniem w pracy klinicznej lekarza stomatologa. Jest to temat szczególnie trudny w przypadkach zębów leczonych endodontycznie, gdzie mamy do czynienia z osłabieniem struktury, zmianami fizykochemicznymi, a także pogorszeniem estetyki pozostawionych tkanek, szczególnie w okolicy przydziąsłowej. Rekonstrukcja korony zęba powinna ochraniać pozostałe tkanki twarde oraz strukturę zęba i jednocześnie odtwarzać funkcję żucia oraz walory estetyczne. Nieodpowiednia odbudowa uznawana jest za główną przyczynę utraty zębów po leczeniu kanałowym.[1,2mat szczególnie trudny w przypadkach zębów leczonych endodontycznie, gdzie mamy do czynienia z osłabieniem struktury, zmianami fizykochemicznymi, a także pogorszeniem estetyki pozostawionych tkanek, szczególnie w okolicy przydziąsłowej. Rekonstrukcja korony zęba powinna ochraniać pozostałe tkanki twarde oraz strukturę zęba i jednocześnie odtwarzać funkcję żucia oraz walory estetyczne. Nieodpowiednia odbudowa uznawana jest za główną przyczynę utraty zębów po leczeniu kanałowym.[1,2]
Z badań Reeha i wsp.[3] wynika, że stworzenie dostępu do kanałów korzeniowych, które jest niezbędne w toku prawidłowego leczenia endodontycznego, osłabia wytrzymałość mechaniczną zęba o 5 proc. W przypadku ubytków klasy II MOD utrata właściwości mechanicznych zęba może sięgnąć aż 63 proc. z powodu destrukcji listewek brzeżnych.[3,4]
Kolejnym czynnikiem wpływającym na osłabienie struktury jest dehydratacja tkanek zębiny. Odwodnienie powstaje w wyniku utraty krążenia miazgowego w zębach pozbawionych żywej miazgi oraz jatrogennego działania płynów do płukania – niezbędnych w procesie przeprowadzania prawidłowego leczenia kanałowego. Proces ten prowadzi do osłabienia struktury tkanek w granicach 14 proc.[5]
Do niedawna standardowym i ogólnie przyjętym postępowaniem w zakresie odbudowy tkanek po leczeniu endodontycznym było zastosowanie wkładu koronowo-korzeniowego i korony protetycznej. Jednak rozwój materiałoznawstwa, szczególnie w dziedzinie adhezji, pozwolił na wprowadzenie nowych standardów w metodach odbudowy zębów po leczeniu endodontycznym.
