Odpowiedzialny za pandemię SARS-CoV-2 to wirus RNA należący do β-koronawirusów zakażających głównie układ oddechowy, żołądkowo-jelitowy i nerwowy. Nazwa tego patogenu związana jest z wywoływanym przez niego ciężkim zespołem niewydolności oddechowej (SARS-CoV-2 – severe acute respiratory syndrome coronavirus-2). SARS-CoV-2 wykorzystuje tę samą ścieżkę wnikania do komórki co SARS-CoV, tj. za pośrednictwem receptora komórkowego konwertazy angiotensyny dwa (ACE2 – angiotensin converting enzyme 2).

Komórki ACE2⁺ są obecne w dużej ilości w drogach oddechowych, a także wykazano ich morfologiczną zgodność z komórkami nabłonka gruczołów ślinowych w jamie ustnej człowieka. Z uwagi na fakt, że wirus ten może rozprzestrzeniać się drogą powietrzno-kropelkową, ale także przez kontakt bezpośredni i wektory mechaniczne, zalecane jest szczególne zachowanie procedur profilaktyki i higieny. Niezwykłym problemem jest dużo szybsze rozprzestrzenianie się SARS-CoV-2 w porównaniu z dwoma innymi β-koronawirusami (SARS-CoV i MERS-CoV), a także jego długa przeżywalność na powierzchni nieożywionej (od 2 do 9 godzin, w zależności od podłoża) oraz poza organizmem nosiciela (nawet do 3 dni). W związku z powyższym wdrożenie odpowiednich procedur jest konieczne w celu kontroli transmisji tego wirusa. Niniejsza praca stanowi podsumowanie aktualnych zaleceń dotyczących funkcjonowania gabinetów stomatologicznych w trakcie epidemii SARS-CoV-2 w Polsce.

Drogi transmisji koronawirusa w gabinecie stomatologicznym

Specyfika pracy w gabinecie stomatologicznym wiąże się z wysokim ryzykiem zakażenia SARS-CoV-2. Wynika to w głównej mierze z:

• bezpośredniej komunikacji lekarza dentysty z pacjentem,
• częstego narażenia na kontakt ze śliną, krwią i innymi płynami ustrojowymi,
• posługiwania się ostrymi narzędziami.

Koronawirus może być przenoszony w gabinecie stomatologicznym również poprzez:

• wdychanie powietrza, w którym ma szansę pozostawać zawieszony przez długi czas,
• kontakt błony śluzowej spojówki, nosa lub jamy ustnej z aerozolem zawierającym ten mikroorganizm, wytwarzanym przez zakażonych pacjentów w trakcie mówienia bądź kaszlu bez maski,
• pośredni kontakt z zanieczyszczonymi instrumentami lub powierzchniami.[1,2]