Poznaj paragrafy

Rzecznik Praw Pacjenta o dokumentacji medycznej

Paweł Strzelec

radca prawny,

sędzia Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w Lublinie

Adres do korespondencji:

Paweł Strzelec

e-mail:pstrzelec@o2.pl

W artykule omówiono problematykę prawną dotyczącą dokumentacji medycznej. Poruszono kwestię dotyczącą osób uprawnionych do dostępu do dokumentacji, opłat pobieranych za jej udostępnienie, zasad jej przechowywania oraz udostępniania. Analiza została oparta na najnowszych objaśnieniach prawnych Rzecznika Praw Pacjenta.

Prowadzenie, przechowywanie oraz udostępnianie dokumentacji medycznej to jedno z najistotniejszych zagadnień w sferze organizacyjno-prawnej każdej praktyki stomatologicznej. Dokumentacja medyczna obrazuje proces leczenia pacjenta i zawiera dane wrażliwe podlegające ścisłej ochronie prawnej. Choć ten temat jest regulowany szczegółowymi przepisami, to w praktyce zdarza się, że poszczególne normy są różnie interpretowane. Głównym organem kontrolującym placówki medyczne pod kątem realizacji prawa dostępu do dokumentacji medycznej jest Rzecznik Praw Pacjenta (RPP). Jego szerokie kompetencje zostały omówione w artykule „Rola rzecznika okiem prawnika, czyli co lekarz dentysta powinien wiedzieć o Rzeczniku Praw Pacjenta” („Medical Tribune Stomatologia” nr 6/2020).

Mając na uwadze wagę problematyki oraz sankcje grożące za naruszenie obowiązujących procedur, warto poznać najnowsze objaśnienia prawne, które w zakresie tej problematyki wydał RPP.[1] Ich znajomość pomoże usunąć wątpliwości interpretacyjne lub inne trudności w stosowaniu przepisów, a w konsekwencji ułatwi przestrzeganie prawa pacjenta do wglądu w dokumentację medyczną.

Kiedy lekarz dentysta powinien bezpłatnie udostępnić dokumentację medyczną?

Udostępniając pacjentowi dokumentację po raz pierwszy, nie można pobrać od niego opłaty (przepis obowiązuje od 4 maja 2019 roku). Jak słusznie wskazuje rzecznik, nie chodzi jednak o pierwsze w ogóle udostępnienie dokumentacji medycznej pacjentowi przez dany podmiot, ale udostępnienie w określonym zakresie. Oznacza to, że od jednego podmiotu pacjent może nawet kilkukrotnie otrzymać dokumentację medyczną za darmo, jeżeli żądaniem udostępnienia będzie objęta ta część dokumentacji, której wcześniej pacjent nie otrzymał. Przy następnym udostępnieniu tych samych dokumentów (nawet w innej formie) gabinet będzie mógł pobrać stosowną opłatę. Uprawnienie do bezpłatnego udostępnienia dokumentacji medycznej dotyczy także dokumentacji medycznej sporządzonej przed wejściem w życie zmian w przepisach prawa, a więc przed 4 maja 2019 roku. O udostępnienie dokumentacji medycznej może wystąpić także osoba upoważniona przez pacjenta. Działa ona w jego imieniu, w związku z czym udostępnienie jej dokumentacji medycznej również powinno być nieodpłatne.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Czy można uzależnić wydanie dokumentacji od wcześniejszego uiszczenia opłaty?

W świetle objaśnień RPP, wprowadzenie obowiązku uiszczenia opłaty za kolejne udostępnienia dokumentacji medycznej przed jej wydaniem nie jest sprzeczne z prawami [...]

Czy zgodne prawem jest pobieranie opłat związanych z przygotowaniem lub wysyłką dokumentacji medycznej?

To oczywiste, że przygotowanie dokumentacji do udostępnienia angażuje samego lekarza lub osoby przez niego zatrudnione. Rzecznik uznaje jednak, że to niedopuszczalne, [...]

Czy pacjent musi wypełnić pisemny wniosek o udostępnienie dokumentacji?

Nie musi. Placówka, która udziela świadczeń zdrowotnych, powinna umożliwić składanie wniosków o udostępnienie dokumentacji medycznej w każdej formie, nie tylko pisemnej, [...]

W jakim terminie należy wydać dokumentację ?

Udostępnianie dokumentacji medycznej następuje bez zbędnej zwłoki – tak mówi rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej [...]

Czy wydawać pacjentowi oryginał dokumentacji?

Pacjent nie ma prawa dostępu do oryginału dokumentacji.

Notarialne potwierdzenie upoważnienia do dokumentacji – niepotrzebne

Rzecznik Praw Pacjenta słusznie przyjmuje, że podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych nie może żądać od osób upoważnionych przez pacjenta do dostępu do [...]

Komu udostępnić dokumentację po śmierci pacjenta?

Po śmierci pacjenta dokumentacja medyczna może być udostępniana osobie upoważnionej przez pacjenta za życia lub osobie, która w chwili zgonu pacjenta [...]

Czy osoba występująca o dokumentację musi wskazać cel udostępnienia?

Nie musi. Placówka udostępniająca dokumentację nie powinna pytać o to, w jakim celu jest ona wydawana. Uzależnianie jej wydania od tego, [...]

Jak postąpić z dokumentacją medyczną po likwidacji gabinetu?

W sytuacji zaprzestania wykonywania działalności leczniczej (wykreślenia z odpowiedniego rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą) podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych przekazuje dokumentację medyczną [...]

Podsumowanie

Omówione wyżej objaśnienia prawne powinny być stosowane przez lekarzy dentystów. Choć, w przeciwieństwie do ustaw i rozporządzeń, nie stanowią one źródła [...]

Do góry