Złamania korzeni zębów spowodowane urazem zdarzają się rzadko i niejednokrotnie leczenie pourazowych uszkodzeń zębów może stwarzać trudności dla lekarza stomatologa. O ile urazy tkanek twardych korony zęba, takie jak pęknięcie szkliwa, złamanie korony w obrębie szkliwa lub szkliwa i zębiny bez obnażenia miazgi, nie nastręczają wielu problemów, o tyle złamania powikłane z obnażeniem miazgi oraz złamanie korzenia stanowią poważny problem kliniczny. Urazowe złamania korzeniowe zębów najczęściej dotyczą stałych siekaczy centralnych szczęki z zakończonym rozwojem i stanowią 1% wszystkich urazów^1,2. Wraz z wiekiem wzrasta predyspozycja do złamań, w porównaniu ze zwichnięciami zębów stałych, z powodu zmniejszania się elastyczności kości wyrostka zębodołowego oraz całkowitego ukształtowania wierzchołków korzeni zębów.

Złamania poprzeczne korzeni dzielimy na: umiejscowione w 1/3 przykoronowej, w części środkowej lub w 1/3 przywierzchołkowej części korzenia. W badaniu klinicznym, zależnie od przebiegu linii złamania, można zaobserwować mniejszą lub większą ruchomość korony, dodatnią reakcję ozębnej na opukiwanie i niekiedy przemieszczenie fragmentu koronowego. W obrazie radiologicznym szpara złamania jest zwykle bardziej lub mniej dostrzegalna, zdarza się jednak, że bezpośrednio po urazie w badaniu radiologicznym nie obserwuje się zmian patologicznych. Badanie rentgenowskie jest konieczne w przypadku pourazowych uszkodzeń zębów w celu ustalenia rozpoznania oraz oceny efektów leczenia^1-3. Jednak szczelina złamania korzenia nie zawsze jest widoczna na celowanych zdjęciach zębowych. W takich przypadkach pomocne możne być wykonanie zdjęcia radiofizjograficznego (RVG) w różnych projekcjach lub poszerzenie diagnostyki o wykonanie badania tomografii stożkowej (CBCT – cone-beam computed tomography) celowanego na wybrany obszar^1-3. Diagnostyka stanu żywotności miazgi zęba po urazie jest utrudniona, ponieważ może ona trwać we wstrząsie pourazowym utrzymującym się nawet kilka tygodni^1,2,4, dlatego badanie żywotności miazgi bezpośrednio po urazie może dawać fałszywie negatywny wynik^1,2. Zgodnie z aktualnymi wytycznymi Międzynarodowego Stowarzyszenia Traumatologii Stomatologicznej (IADT − International Association of Dental Traumatology) w celu zapewnienia prawidłowego przebiegu gojenia wskazana jest jak najszybsza repozycja fragmentu koronowego w przypadku jego przemieszczenia, następnie kontrola radiologiczna oraz unieruchomienie zęba elastyczną szyną przez 4 tygodnie. W przypadku gdy nie doszło do przemieszczenia odłamów, a fragment koronowy nie wykazuje zwiększonej ruchomości, nie zaleca się szynowania⁵. Należy podkreślić, że ważne jest kontrolowanie kliniczne i radiologiczne stanu miazgi zęba przez co najmniej rok od urazu, a w przypadku pojawienia się objawów martwicy – niezwłoczne wdrożenie leczenia endodontycznego części koronowej do linii złamania.