BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Przegląd piśmienictwa
Kliniczne zastosowanie ozonoterapii w stomatologii
lek. dent. Anna Haładyj
- Omówienie właściwości ozonu, sposobu działania na florę jamy ustnej człowieka oraz przedstawienie jego szerokiego zastosowania w leczeniu stomatologicznym
Ozon, tritlen (O3), jest odmianą alotropową tlenu. Powstaje w wyniku rozpadu cząsteczek tlenu atmosferycznego pod wpływem wyładowań elektrycznych i promieniowania ultrafioletowego1. W medycynie jest stosowany w postaci gazu o ciężarze cząsteczkowym 48. Gęstość względna ozonu gazowego w stosunku do powietrza wynosi 1,6; ma on charakterystyczny zapach, wyczuwalny przy stężeniu 1:600. W stanie wolnym występuje w atmosferze. Jest gazem niepalnym, dobrze rozpuszczalnym w wodzie (15 razy lepiej niż tlen), dość nietrwałym, ponadto jest silnym utleniaczem2.
Ozon medyczny wykazuje wyraźne właściwości bakteriobójcze, grzybobójcze i przeciwwirusowe, znajduje więc szerokie zastosowanie w oczyszczaniu i dezynfekcji zakażonych ran, a także w przypadku zakażeń grzybiczych i złożonych. Wymienione wyżej cechy ozonu opierają się na jego silnych właściwościach utleniających. Utlenianie struktur wewnątrzkomórkowych poprzez tlen atomowy, który jest reaktywną formą powstałą z rozpadu ozonu, wiąże się z jego reakcją z fosfolipidami, kwasami tłuszczowymi i białkami oraz zaburzeniem procesów enzymatycznych w komórce, co prowadzi do jej śmierci. Właściwości pobudzające krążenie i zdolność do zwiększania dostępności tlenu (dzięki aktywacji krwinek czerwonych) wykorzystuje się w leczeniu zaburzeń krążenia, a także w celu ogólnej rewitalizacji organizmu. W niskich stężeniach O3 aktywuje układ immunologiczny, zwiększając odporność organizmu na choroby. W reakcji na ozon komórki odpornościowe wytwarzają swoiste substancje przekaźnikowe – cytokiny (interferony, interleukiny), które przesyłają informacje innym komórkom układu immunologicznego, wywołując wiele jego reakcji. Oznacza to, że ozon medyczny można zawsze stosować w przypadkach niedoborów odpornościowych.
Ozon jest jednym z najsilniej działających środków dezynfekcyjnych. W terapii wykorzystuje się m.in. jego silne właściwości aseptyczne. Jest skuteczny, choć w różnym stopniu, praktycznie wobec wszystkich wirusów. Działa również przeciwbakteryjnie na szczepy oporne na wiele różnych antybiotyków, co jest niezwykle korzystne z punktu widzenia strategii ochrony antybiotyków (redukcji narastania antybiotykooporności). Nie do przecenienia jest fakt, że ozon, w przeciwieństwie do antybiotyków, może powodować inaktywację toksyn bakteryjnych, poprawiając miejscowe warunki gojenia się.