Protetyka
Ocena skuteczności zastosowania ozonu w dezynfekcji ruchomych uzupełnień protetycznych
dr n. med. Aleksandra Czelakowska1
dr n. med. Magdalena Wyszyńska2
dr n. med. Przemysław Rosak3
prof. dr hab. n. med. Jacek Kasperski1
dr hab. n. med. Anna Mertas, prof. SUM4
- Znaczenie utrzymywania prawidłowej higieny jamy ustnej oraz użytkowanych protez dla zdrowia jamy ustnej i całego organizmu
- Przetrzymywanie ruchomych uzupełnień protetycznych w wodzie ozonowanej jako jedna z metod wspomagających ich higienizację
- Omówienie bakteriobójczego działania ozonu, jego skuteczności w usuwaniu lub ograniczaniu rozwoju bakterii, wirusów, grzybów, pleśni, pestycydów, fungicydów, roztoczy, pyłów i pyłków alergicznych w powietrzu oraz w wodzie
Użytkowanie ruchomych uzupełnień protetycznych wiąże się z ryzykiem ich szkodliwego wpływu na tkanki podłoża protetycznego. Negatywne oddziaływanie protez na błonę śluzową jamy ustnej często wynika z zaniedbań higienicznych i ich nieprawidłowego użytkowania. Obecność resztek pokarmowych zalegających na nieprawidłowo oczyszczanych protezach prowadzi do rozwoju bakterii wchodzących w skład płytki bakteryjnej protez, co może powodować przewlekłe stany zapalne. Tworzywo akrylowe o mikroporowatej strukturze sprzyja odkładaniu się płytki protez, a tym samym wnikaniu w nie i gromadzeniu się drobnoustrojów. Pod płytą protezy jest wilgotno, temperatura jest podwyższona i nie ma możliwości samooczyszczania tego miejsca przez ślinę, co powoduje dalsze namnażanie się patogenów1-5. W konsekwencji może dojść do rozwoju stomatopatii protetycznych, które manifestują się stanem zapalnym błony śluzowej zlokalizowanej pod płytą protezy. Głównym czynnikiem wywołującym ten stan są przede wszystkim grzyby z rodzaju Candida, a w szczególności gatunek Candida albicans6-10. Do występowania patologii błony śluzowej jamy ustnej przyczyniają się również bakterie, które w przypadku zaburzenia równowagi biologicznej mogą spowodować stan zapalny11.
Jama ustna jest rezerwuarem wielu rodzajów bakterii − zarówno tlenowych, jak i beztlenowych. Można tu wymienić:
- ziarenkowce z rodzaju Micrococcus i Staphylococcus
- Gram(+) pałeczki z rodzaju Propionibacterium i Corynebacterium
- Gram(-) ziarenkowce z rodzaju Neisseria i Veillonella
- część pałeczek Gram(+) z rodzaju Actinomyces
- paciorkowce takie jak S. anginosus, S. mitis, S. salivarius, S. sanguis, S. vestibularis
- beztlenowe pałeczki Gram(-) i krętki z rodzaju Treponema
- beztlenowce z rodzaju Peptostreptococcus i Stomatococcus
- pałeczki Gram(+) A. naeslundii i A. odontolyticus
- pałeczki Gram(-) Haemophilus
- beztlenowce takie jak np. P. intermedia, P. melaninogenica, Capnocytophaga i Fusobacterium12-15.
Duże znaczenie dla zdrowia jamy ustnej i całego organizmu ludzkiego ma utrzymywanie prawidłowej jej higieny i użytkowanych protez. Systematyczne i dokładne usuwanie płytki z protez, która zawiera bakterie i grzyby obecne również w jamie ustnej, mi...