Stomatologia zachowawcza

Odbudowa zwarcia u pacjenta z patologicznym starciem i bruksizmem dziennym – opis przypadku

lek. dent. Wojciech Załęcki
lek. dent. spec. protetyki stomatologicznej Aneta Pietrzak
lek. Joanna Mamczur-Załęcka

Poradnia Protetyki Stomatologicznej, Uniwersyteckie Centrum Stomatologii i Medycyny Specjalistycznej w Poznaniu

Adres do korespondencji:

lek. dent. Wojciech Załęcki

e-mail: wzalecki99@gmail.com

  • Definicja i omówienie problemu bruksizmu dziennego oraz nocnego
  • Leczenie pacjentów z bruksizmem
  • Omówienie przypadku leczenia pacjenta z bruksizmem dziennym

W gabinetach dentystycznych pojawiają się pacjenci z dużym starciem powierzchni zębowych. Skarżą się często na mimowolne zaciskanie zębów i związane z tym dolegliwości bólowe. W takiej sytuacji ważna jest odpowiednia diagnostyka i zaplanowanie leczenia.

Bruksizm jest istotnym, lecz wciąż mało dokładnie zbadanym problemem w praktyce lekarskiej. W 2018 r. został opublikowany międzynarodowy konsensus, w wyniku którego wyróżniono oraz zdefiniowano bruksizm dzienny (AB – awake bruxism) oraz nocny (SB – sleep bruxism).

Bruksizm dzienny, wedle definicji z 2018 r. to schorzenie odnoszące się do aktywności mięśni żucia tylko w czasie czuwania (nie podczas snu). Aktywność ta powoduje powtarzalny dynamiczny lub ciągły statyczny kontakt zębów łuku dolnego i górnego. U poza tym zdrowych osób schorzenie to nie jest klasyfikowane jako zaburzenie ruchowe1.

Bruksizm nocny został określony jako aktywność mięśni żwaczy tylko podczas snu, która dzieli się na fazę rytmiczną (fazową) oraz nierytmiczną (toniczną). Dysfunkcja ta nie jest formą zaburzenia snu oraz, podobnie jak bruksizm dzienny, nie jest zaburzeniem ruchowym u (poza tą dolegliwością) zdrowych osób1.

AB jest bardziej powiązany z czynnikami psychologicznymi, natomiast SB występuje na podłożu neurobiologicznym i ma związek z innymi zaburzeniami snu2,3.

Bruksizm dzienny jest obecny u 22-36% populacji, częściej u osób młodych i kobiet4-6. Do przyczyn bruksizmu dziennego należą: stresujący styl życia, czynniki psychosocjalne (tj. depresja, lęki), uwarunkowania genetyczne4,7.

Bruksizm objawia się:

  • starciem powierzchni siecznych i żujących zębów, mogących prowadzić do złamań zębów oraz odkruszania (chipping) porcelany na pracach protetycznych
  • bólami mięśniowymi
  • bólem stawu skroniowo-żuchwowego
  • obniżeniem libido i zaburzeniami seksualnymi
  • codziennym dyskomfortem8,9.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Możliwości leczenia pacjenta z bruksizmem

Leczenie pacjenta z bruksizmem dziennym jest trudne z powodu złożonej etiologii choroby. Często wymaga współpracy wielospecjalistycznej, tj. dentysty, fizjoterapeuty i psychologa [...]

Podsumowanie

Bruksizm dzienny wymaga dalszych badań w celu ustalenia konkretnego postępowania w trakcie leczenia. Przy bardzo dużym starciu zaleca się odbudowę dwuetapową, [...]

Do góry