W niniejszym artykule chcemy podzielić się z czytelnikami koncepcją porozumienia bez przemocy (PBP) opracowaną przez Marshalla Rosenberga. Chociaż to nie nowa teoria, jest szeroko wykorzystywana, wciąż aktualna i – przede wszystkim – bardzo użyteczna. Nie pierwszy raz się z nią spotykamy, ale po serii artykułów dotyczących m.in. asertywności, biernej agresji, konfliktów, które ukazywały się na łamach tego działu, porozumienie bez przemocy zdaje się doskonałym ich uzupełnieniem.

Porozumienie oparte na empatii, bez oceniania, porównywania, agresji

Porozumienie bez przemocy jest sposobem komunikacji, prowadzenia dialogu, który opiera się na empatii, każe się skupić na potrzebach i uczuciach – zarówno swoich, jak i oponenta. To taki sposób rozmawiania, który odrzuca oceny, wartościowanie, porównywanie, agresję. Byłoby jednak krzywdzącym uproszczeniem definiowanie PBP wyłącznie jako sposobu komunikacji międzyludzkiej. W istocie, aby możliwe było dokonanie zmian w sposobie, w jaki wchodzimy w interakcje z innymi, potrzebna jest najpierw zmiana świadomości. W dalszej części artykułu pokażemy, jakie błędy w zakresie porozumiewania najczęściej popełniamy i jak można się ich wyzbyć. Lista korzyści wynikających ze stosowania PBP jest długa i obejmuje m.in.: unikanie konfliktów lub umiejętne rozwiązywanie tych, które powstały, większą efektywność w osiąganiu swoich celów, budowanie zdrowych, symetrycznych relacji, niższe koszty emocjonalne w interakcjach, większe zrozumienie innych oraz siebie – w zakresie potrzeb, uczuć, sposobu myślenia. Widząc tę listę korzyści, intuicyjnie wyczuwamy, że PBP to koncepcja uniwersalna jeśli chodzi o możliwości jej stosowania – można ją wykorzystywać zarówno w kontekście prywatnym, jak i zawodowym, czy to występując w roli osoby zarządzającej, czy to zatrudnionej, lekarza, współpracownika itd. Patrząc bardziej globalnie, PBP wykorzystywane jest również w mediacjach, tak w kręgach biznesowych, jak i w zakresie polityki międzynarodowej. Celem, który sobie stawiamy, pisząc ten artykuł, jest nie tylko przybliżenie tej koncepcji, ale też wykazanie, jak może być użyteczna w codziennych sytuacjach.

Bogactwo przekazu Rosenberga – rozumienie słowa „współczucie”