Przegląd piśmiennictwa
Substytuty cukru w codziennej diecie a próchnica zębów
lek. dent. Ewa Krasnodęmbska
- Zwrócenie uwagi na potrzebę redukcji cukrów w diecie
- Właściwości zamienników cukrów i ich wpływ na zdrowie jamy ustnej
Cukry zawarte w pożywieniu stanowią główną przyczynę rozwoju próchnicy zębów. Zalecane jest ograniczenie ich spożycia do mniej niż 10% dziennego bilansu kalorycznego. Aby zminimalizować rozwój próchnicy zębów, można posłużyć się substytutami cukru takimi jak ksylitol, erytrytol, stewia, sakruloza. Te zamienniki mają obiecujący wpływ na ograniczenie rozwoju próchnicy zębów, jednak nadal potrzebne jest przeprowadzenie wielu badań spełniających wymogi medycyny opartej na faktach (EBM − evidence based medicine).
Próchnica zębów jest wieloczynnikową, dynamiczną chorobą, w której pośredniczy biofilm, napędzaną cukrem, powodującą fazową demineralizację i remineralizację twardych tkanek zęba. Może ona występować przez całe życie, zarówno w uzębieniu mlecznym, jak i stałym, uszkadzać koronę zęba, a w późniejszym okresie życia także odsłonięte powierzchnie korzenia1.
Próchnica zębów jest jedną z najbardziej rozpowszechnionych chorób (ok. 50%) u dzieci na całym świecie. Jeśli nie jest leczona na czas, może wpływać nie tylko na funkcję żucia, ale także na mowę, uśmiech i środowisko psychospołeczne oraz jakość życia dziecka i jego rodziny2.
Cukry a próchnica zębów
Wpływ cukrów spożywczych na powstawanie próchnicy zębów został dobrze udokumentowany. Żywność i napoje zawierające cukier zwracają większą uwagę społeczeństwa ze względu na epidemię otyłości i cukrzycy. Istnieje związek pomiędzy otyłością a chorobą dziąseł. Wiele napojów niezawierających cukru może nieodwracalnie uszkadzać zęby z powodu swojej kwasowości. Aby zapobiegać chorobom jamy ustnej i chorobom układowym, kluczowe znaczenie ma zmniejszenie częstotliwości oraz ilości spożycia cukru3. Analiza badań kohortowych wśród dzieci sugeruje pozytywny związek między poziomem spożycia wolnych cukrów a próchnicą zębów. Dowody sugerują wyższe wskaźniki próchnicy zębów, gdy poziom ich spożycia wynosi >10% całkowitej energii w porównaniu z podażą <10% całkowitej ilości energii4.
Działania przeciwpróchnicowe
Schematy przeciwpróchnicze skierowane przeciwko mechanizmom powstawania próchnicy będą ważne dla skutecznego leczenia pacjentów dotkniętych tym patologicznym procesem. Ksylitol i erytrytol mogą służyć jako dobre składniki schematów przeciwpróchnic...