Przegląd piśmiennictwa
Protezy termoplastyczne – wady i zalety
lek. dent. Wanda Bernhardt
- Charakterystyka materiałów służących do wykonania protez termoplastycznych (żywica acetalowa, nylon, akron)
- Zwrócenie uwagi na jedną z istotnych cech omawianych protez, których klamry muszą być grubsze niż te w protezach szkieletowych, by zachować tę samą siłę retencji
- Podkreślenie wad protez termoplastycznych, takich jak traumatyzacja błony śluzowej i destrukcja podłoża protetycznego
Estetyka odgrywa w stomatologii coraz większą rolę. Pacjenci wymagają, by uzupełnienia były nie tylko funkcjonalne, ale też wpływały pozytywnie na ich wygląd i pewność siebie. Protezy częściowe osiadające utrzymywane są w jamie ustnej za pomocą nieestetycznych klamer drucianych, a szkieletowe dzięki metalowym, stanowiącym część odlewanej razem struktury. Odlewy te wykonywane są najczęściej ze stopów metali zawierających kobalt, chrom oraz molibden, bywają również tytanowe. Jako składnik stopu chrom zwiększa odporność na korozję poprzez tworzenie na jego powierzchni pasywnej warstwy nieaktywnego tlenku, który zabezpiecza głębsze warstwy, blokując do nich dostęp tlenu. Z drugiej strony odpowiada za zmęczenie materiału pod wpływem przedłużającego się obciążenia oraz jest nieestetyczny1.
Istnieje wiele innych opcji, by wyeliminować metalowe klamry widoczne podczas uśmiechu. Jedną z nich jest mezjodystalna klamra opisana przez Lammiego i Osborne'a, angażująca mezjalną i dystalną powierzchnię zębów oporowych w celu stworzenia retencji. King proponuje klamrę językową i rotacyjny tor wprowadzenia protezy. Próbowano również pokryć metalowe klamry materiałem w kolorze tkanek zęba1. Kosztownym i trudnym do wykonania rozwiązaniem jest zastosowanie zaczepów precyzyjnych, takich jak zasuwy, zamki, zatrzaski, teleskopy lub zespolenia magnetyczne. Elementy te są zbudowane zazwyczaj z dwóch części − patrycy umiejscowionej na zębie filarowym i matrycy wbudowanej w protezę. Za siłę retencji odpowiadają w tym wypadku wklinowanie i tarcie2.
Niestety powyższe rozwiązania nie znajdują zastosowania w każdym przypadku klinicznym, dlatego wciąż poszukuje się innych opcji. Jedną z nich może być wykorzystanie szeroko pojętych materiałów termoplastycznych. Produkowane z nich klamry lub podbudowy dla akrylowych elementów protezy mają kolor tkanek zęba bądź dziąseł, tym samym stanowiąc elementy estetyczne.