Protetyka
Protezy stomatologiczne − jak podnieść komfort życia?
lek. dent. Anna Galus
- Epidemiologia utraty zębów
- Porównanie metod leczenia protetycznego
Brak zębów jest problemem dotyczącym dorosłych w każdym wieku. Analizy wskazują, że utrata co najmniej jednego zęba w ciągu roku dotyczy od 1% do 14% Europejczyków1. Problemy te kumulują się wraz z wiekiem: szacuje się, że 1/3 dorosłych mieszkańców Stanów Zjednoczonych >65 r.ż. jest bezzębna2.
Braki zębów a jakość życia
Kwestia braku zębów nie pozostaje bez wpływu na jakość życia. W zależności od czynników środowiskowych, rodzinnych bądź etnicznych samopoczucie człowieka może zostać znacznie obniżone z powodu problemów estetycznych lub funkcjonalnych (trudności z żuciem, wymową) wynikających ze stanu uzębienia. Czy można precyzyjnie określić ten wpływ, aby porównywać poszczególne metody leczenia?
W 1995 r. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO – World Health Organization) jako miarę jakości życia (QoL – quality of life) zaproponowała „postrzeganie przez jednostkę jej pozycji w życiu, w kontekście uwarunkowań kulturowych, systemu wartości, w którym żyje, oraz w odniesieniu do własnych celów, oczekiwań, standardów i zainteresowań”3. W tym samym czasie zaczęły też powstawać definicje ściśle związane ze zdrowiem jamy ustnej i metody jego pomiarów. Już w 2007 r. Locker i Allen wymienili 16 skal i miar, którymi posługiwano się przy ocenie jakości życia związanej ze zdrowiem jamy ustnej (OHRQoL − oral health related quality of life), z czego 10 powstało przed 1997 r.4 W 2011 r. Sischo i Broder wskazali na pewną liczbę wymiarów wspólnych dla wszystkich miar OHRQoL5. Na opracowanej przez nich liście znalazły się nie tylko czynniki związane bezpośrednio ze stanem jamy ustnej (ból, trwające choroby, budowa anatomiczna) bądź jej funkcjami (sprawność żucia, możliwość wyraźnego mówienia), ale również psychologiczne i społeczne, takie jak oczekiwania co do ewentualnego leczenia i satysfakcja z jego przebiegu, własna oraz zewnętrzna ocena estetyczna, a także dopasowanie do środowiska życia (ryc.1).
Zastosowanie protez stomatologicznych do uzupełniania braków w uzębieniu może w dużym stopniu poprawić komfort życia chorych. Leczenie tego rodzaju wpływa na znaczącą część wymienionych wyżej czynników, ponieważ jego celem jest nie tylko odtworzen...