Nagła głuchota

Definicja

Nagła głuchota, określana także jako idiopatyczne nagłe pogorszenie słuchu, jest heterogenną grupą chorób. Definiowana jest jako czuciowo-nerwowy ubytek słuchu o wartości przynajmniej 30 dB w zakresie co najmniej trzech sąsiadujących częstotliwości, który pojawia się w czasie nie dłuższym niż 3 dni. Objawy zwykle występują jednostronnie.

Epidemiologia

Ze względu na dużą pojemność definicji nie ma reprezentatywnych danych na temat częstości występowania nagłej głuchoty. Jest to choroba stosunkowo częsta u dorosłych, ze szczytem zachorowalności przypadającym na 4 i 5 dekadę życia. U dzieci pojawia się, a raczej rozpoznawana jest rzadko. Wynika to z natury dolegliwości: jednostronne pogorszenie słuchu nie jest często zgłaszane przez dzieci poniżej 6 r.ż., dlatego statystyki obejmują pacjentów od tego przedziału wiekowego. Zachorowalność w zależności od obszaru geograficznego wynosi od 5 do 20 przypadków na 100 tys. mieszkańców, ze szczytem w krajach wysoko rozwiniętych zachodniej Europy. U dzieci określana jest jako sporadyczna, w piśmiennictwie nie ma jednoznacznych danych liczbowych. Choruje około 5% pacjentów poniżej 20 r.ż. oraz 3,5% poniżej 14 r.ż.

Patogeneza

W etiopatogenenzie nagłego pogorszenia słuchu pod uwagę bierze się wiele czynników. Powszechnie uważa się, że choroba powstaje w ślimaku z powodu upośledzenia narządu Cortiego. Nie ma jednak jednoznacznych dowodów na to, która część odbiorczej części narządu słuchu ulega uszkodzeniu. Najwięcej zwolenników ma teoria naczyniowa, wiązana z teorią infekcji wirusowej i zaburzeń immunonologicznych. Ostatnio popularność zdobywa teoria tła genetycznego, w piśmiennictwie można znaleźć doniesienia o ponad 30 różnych genach zaangażowanych w patomechanizm choroby. W tym aspekcie pod uwagę bierze się mechanizmy na poziomie molekularnym: zaburzenia funkcji kanałów jonowych komórek słuchowych, zaburzenia synaptyczne, zaburzenia autoregulacji na poziomie ślimaka. Przy obecnym stanie wiedzy można założyć, że wszystkie powyższe czynniki mogą ze sobą współistnieć.

Obraz kliniczny

Nagła głuchota, czy też nagłe pogorszenie słuchu, zazwyczaj pojawia się raptownie lub w bardzo krótkim czasie, w przeważającej większości przypadków jednostronnie. Często pacjenci budzą się z niedosłuchem. Objawom może towarzyszyć uczucie pełności w uchu, czasem szum uszny (często określany jako pisk), rzadko zawroty głowy. Starsze dzieci, a szczególnie nastolatki, które używają słuchawek do słuchania muzyki, bardzo szybko zauważają niepokojące objawy. U młodszych dzieci nagłe jednostronne pogorszenie słuchu zwykle pozostaje niezauważone. Objawy mogą zostać całkowicie pominięte, choć niekiedy wnikliwi rodzice lub opiekunowie zwracają uwagę, że czasem dziecko ich nie słyszy. Ten bardzo charakterystyczny objaw, zazwyczaj przypisywany roztargnieniu, może świadczyć o jednostronnym osłabieniu słuchu.