Leczysz drożej, więcej zaoszczędzisz

Polskie Towarzystwo Onkologiczne w zeszłym tygodniu opublikowało raport o stratach ekonomicznych i kosztach leczenia onkologicznego w Polsce. Autorzy opracowania wyliczyli koszty pośrednie (gospodarcze skutki z perspektywy społecznej) leczenia ośmiu najczęstszych nowotworów: jelita grubego, wątroby,  przewodów żółciowych, płuca, sutka, gruczołu krokowego, pęcherza moczowego i choroby Hodgkina. We wszystkich przypadkach koszty pośrednie zdecydowanie przewyższają koszty leczenia – trzy razy wyższe w przypadku jelita grubego i sutka, prawie osiem razy w przypadku nowotworów wątroby i pęcherza moczowego, sześć razy przy raku płuca i pięć w przypadku gruczołu krokowego.

– Wnioski z raportu to argument za tym, by stosować lepsze i droższe leczenie, co pozwoli w długim okresie zmniejszać koszty pośrednie. Z ekonomicznego punktu widzenia nakierowanie na skuteczniejsze leczenie spersonalizowane likwiduje negatywne skutki w długim okresie – chociażby koszty wynikające z niepełnosprawności lub przedwczesne zgony – mówi prof. Ewelina Nojszewska ze Szkoły Głównej Handlowej, współautorka raportu.

Raport PTO jest jedną z niewielu tego typu analiz ekonomicznych konkretnych problemów zdrowotnych. W systemie nie ma jednak przekonania co do ich znaczenia. – Wyliczenie kosztów pośrednich to nie jest duże wyzwanie. Koszty stworzenia takich raportów, opłacenia zespołów, które to policzą, to jedynie kropla w morzu wszystkich wydatków, a jest to początek racjonalizacji, czyli zmniejszenia kosztów pośrednich. Nie tworzymy takich wyliczeń powszechnie ze względu na niechęć polityków i ich nieświadomość, oraz uznanie celów politycznych za priorytet – mówi prof. Nojszewska.

– Należy pamiętać, że zdrowie i wykształcenie tworzą kapitał ludzki, czyli najważniejszy czynnik wzrostu gospodarczego. Minimalizowanie kosztów pośrednich jest możliwe poprzez zmianę polityki zdrowotnej i społecznej, tak aby resorty np. finansów, edukacji, sportu, polityki społecznej razem z Ministerstwem Zdrowia stanęły frontem do zdrowia – tłumaczy.

Sugerując się wnioskami z raportu, PTO rozwiązanie problemu widzi we właściwym wydatkowaniu wcześniej zwiększonych środków. Aby było to możliwe, konieczne jest m.in. wprowadzenie standardów jakości opieki onkologicznej mierzonych wskaźnikami jakości, uwzględnienie wartości kosztów pośrednich w analizie efektywności ekonomicznej, premiowanie jakości i efektywności. Te i inne elementy składają się na skoordynowaną i kompleksową opiekę onkologiczną.

Aby jednak rzeczywiście obniżyć straty gospodarcze, skoordynowana powinna być cała opieka zdrowotna. – Polityka zdrowotna powinna być prowadzona interdyscyplinarnie na zasadzie długookresowej strategii. W Polsce zdrowie traktuje się jako uciążliwy problem leczenia. Leczenia natomiast nie rozumiemy jako inwestowania w zdrowie – komentuje prof. Nojszewska.