Słowo wstępne
Od redakcji
Prof. dr n. med. Piotr Andziak
Szanowni Państwo,
drogie Koleżanki i Koledzy!
Mimo trwających wakacji ostatnio miały miejsce wydarzenia ważne dla ochrony zdrowia. Wśród najważniejszych jest informacja ministra finansów o znacznym powiększeniu deficytu budżetowego, co oznacza kolejne oszczędności w systemie ochrony zdrowia. Należy oczekiwać żądań ograniczenia wydatków zarówno od Ministerstwa Zdrowia, jak i Narodowego Funduszu Zdrowia. Działania przyczynią się do zmniejszenia i tak dramatycznie ograniczanych w ostatnich latach środków przeznaczonych na leczenie chorych. Należy zapytać, czy dalsze oszczędności są możliwe? Kolejne zmniejszenie środków finansowych pogorszy i tak niezwykle trudną sytuację finansową szpitali, wynikającą z niezapłaconych przez NFZ ubiegłorocznych nadwykonań. Ograniczy dostępność do leczenia specjalistycznego i szpitalnego, bo dyrektorzy szpitali będą rygorystycznie przestrzegać liczby zakontraktowanych procedur medycznych. Brak środków finansowych może też wpłynąć niekorzystnie na jakość opieki medycznej, ponieważ oszczędności będą dotyczyły zakupu leków, sprzętu medycznego, ale i wynagrodzeń, co oznacza redukcję zatrudnienia. Z wieloletniego doświadczenia wynika, że skutki tych decyzji dotkną przede wszystkim chorych, a ich niezadowolenie najbardziej odczujemy my, lekarze. To my, a nie minister finansów, będziemy musieli tłumaczyć chorym, dlaczego nie mogą być szybko i właściwie leczeni.
Żyjemy w czasach, w których dążenie do zwrócenia uwagi na siebie i problemy poruszane przez autora wypowiedzi powodują, że jej forma jest często szokująco i nieadekwatnie ostra. W taki właśnie oburzający, niesprawiedliwy i trudny do zaakceptowania sposób swą opinię o Kodeksie Etyki Lekarskiej wyraził etyk, prof. Jan Hartman. Środowisko lekarskie nie uważa Kodeksu za doskonały. Merytoryczna krytyka i konstruktywne propozycje zmian mogą wpłynąć na poprawę jego zapisów. Nie można jednak prowadzić dyskusji na poziomie zaproponowanym przez prof. Hartmana. Podobną opinię wyraził rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, prof. Wojciech Nowak. W liście do prezesa Naczelnej Rady Lekarskiej napisał: „Zauważam potrzebę merytorycznej dyskusji nad Kodeksem Etyki Lekarskiej, jednak forma wypowiedzi prof. Hartmana budzi sprzeciw i oburzenie, gdyż odwraca uwagę od rzeczywistego problemu”. Trudno nie przyznać racji Jego Magnificencji.
W sierpniowym zeszycie umieściliśmy artykuły poruszające zagadnienia z wielu dziedzin chirurgii. Szczególnie polecam pracę poświęconą rozpoznawaniu i leczeniu pourazowych obrażeń kręgosłupa, często towarzyszących urazom czaszkowo-mózgowym lub obrażeniom wielonarządowym. Obie grupy chorych są zwykle leczone przez chirurgów ogólnych, których wiedza o rozpoznawaniu i leczeniu urazów kręgosłupa jest dość często nieusystematyzowana. Autorzy przedstawili te zagadnienia zwięźle i przejrzyście. Dwa kolejne doniesienia poświęcono torakochirurgii. W pierwszym szeroko omówiono wskazania, przeciwwskazania, ograniczenia i korzyści stosowania wideotorakoskopii w diagnostyce i leczeniu. W erze dynamicznego rozwoju technik małoinwazyjnych wideotorakoskopia zdobywa coraz silniejszą pozycję wśród metod leczenia chorób klatki piersiowej. W drugim artykule usystematyzowano zasady rozpoznawania i leczenia ropnych schorzeń narządów klatki piersiowej. Mimo rozwoju antybiotykoterapii zmiany ropne w klatce piersiowej odgrywają dużą rolę w praktyce klinicznej, a chorzy wymagają szybkiego i właściwego ustalenia rozpoznania i często interwencji chirurgicznej. Ciekawe i ważne jest obszerne omówienie wybranych aspektów stosowania portów naczyniowych w onkologii. Wszczepialne długotrwałe systemy dostępu naczyniowego są stosowane coraz częściej u chorych wymagających zarówno przewlekłego leczenia nerkozastępczego, jak i przewlekłego pozajelitowego podawania leków. Dla chirurgów wprowadzających porty naczyniowe w wielu ośrodkach w Polsce ta praca będzie cennym uzupełnieniem wiedzy i własnego doświadczenia. Kontynuując cykl współpracy chirurgów ze specjalistami innych dziedzin, przedstawiamy obszerne omówienie problemów klinicznych z pogranicza ginekologii i chirurgii opracowane przez prof. Włodzimierza Baranowskiego. Tematem kolejnego doniesienia jest diagnostyka i leczenie zatorowości płucnej, precyzyjnie opisane przez prof. Piotra Pruszczyka. Zeszyt uzupełnia ostatnia część omawiająca postępy w chirurgii laparoskopowej w 2012 r., dotycząca osiągnięć w operacjach jelita grubego, wątroby, trzustki, nadnerczy, wyrostka robaczkowego, śledziony i przydatków.
Mam nadzieję, że znajdziecie Państwo w tym zeszycie coś interesującego.