Podstawową metodą leczenia chorych na zróżnicowane raki tarczycy jest doszczętne usunięcie gruczołu tarczowego wraz z jego torebką.

Powiększenie tarczycy (wole) występuje u około 20% Polaków. U większości z nich jest to wole nienowotworowe, zwykle obojętne, guzkowe. Raka tarczycy rozpoznaje się u 36 na milion osób. W ostatnich latach w Polsce rejestruje się 1200-1300 nowych zachorowań na ten nowotwór. Najczęściej jest to zróżnicowany rak brodawkowaty lub pęcherzykowy.

Leczenie chorych na zróżnicowanego raka tarczycy trwa wiele lat i często jest bardzo skuteczne. Ponad 85% z nich można trwale wyleczyć, dlatego populacja chorych leczonych z powodu tego nowotworu lub trwale z niego wyleczonych sięga w Polsce dziesiątek tysięcy osób. Każdy praktykujący lekarz może zatem dość łatwo zetknąć się z chorym na raka tarczycy, a każdy chirurg zajmujący się operowaniem wola na pewno stanie przed koniecznością chirurgicznego leczenia chorego z powodu tego nowotworu.

Skuteczne leczenie chorych na zróżnicowanego raka tarczycy wymaga przede wszystkim wyłonienia spośród milionów ludzi z nieprawidłową tarczycą tych, u których prawdopodobieństwo wystąpienia rozrostu nowotworowego jest największe. Grupa, z której należy ich wyodrębnić, jest ogromna. W Polsce liczy ona 7-8 milionów osób, czyli około 20% populacji. Wyłonienie podgrupy chorych najbardziej zagrożonych rozwojem raka tarczycy pozwoli odpowiednio zaplanować poszczególne etapy wieloetapowego leczenia. Najważniejszym etapem jest operacja, po której konieczne jest jednak leczenie jodem radioaktywnym i leczenie hormonalne.

Diagnostyka

Do końca XX wieku w Polsce raka tarczycy bardzo często rozpoznawano dopiero po operacji usunięcia wola, którą przeprowadzano, nie wiedząc, że toczy się w nim proces złośliwy. Najczęściej wykonywano wówczas subtotalne wycięcie tarczycy (strumektomię), podczas której pozostawia się kilka gramów tkanki tarczycy. U chorych na raka zakres tej operacji nie jest wystarczający, wymagają oni bowiem całkowitego wycięcia tarczycy (tyreoidektomii). Jeśli w materiale usuniętym w trakcie strumektomii patomorfolog wykrywał nowotwór złośliwy, konieczne było wykonanie ponownej operacji w celu wycięcia pozostawionej tkanki tarczycy. Ryzyko wystąpienia powikłań takiej reoperacji jest znacznie większe niż ryzyko pierwotnego doszczętnego usunięcia tarczycy.

Współczesne możliwości diagnostyczne pozwalają na rozpoznanie zróżnicowanego raka tarczycy (u chorych na raka brodawkowatego) lub nasuwają poważne podejrzenie nowotworu złośliwego (u chorych na raka pęcherzykowego) jeszcze przed rozpoczęciem lecze...