W publikacji opisujemy przypadek 66-letniego pacjenta, u którego doszło do powstania przetoki żołądkowo-skórnej po operacji lewostronnego wycięcia okrężnicy wraz z usunięciem śledziony przeprowadzonej z powodu perforacji guza lewego zagięcia okrężnicy. Omawiamy możliwe przyczyny tej komplikacji, najczęstsze schorzenia, przy których dochodzi do powstania tego typu przetoki, oraz metody leczenia – zachowawcze, chirurgiczne i endoskopowe.

Wstęp

Przetoka żołądkowo-skórna jest rodzajem przetoki łączącej żołądek ze skórą, ma ujście wewnętrzne (żołądkowe) i ujście zewnętrzne (skórne) oraz kanał łączący (najczęściej pokryty naskórkiem). Jest to rzadkie, poważne i trudne do leczenia powikłanie po zabiegach chirurgicznych.¹ Przetoka żołądkowo-skórna jest najczęściej powikłaniem jatrogennym, powstającym podczas operacji żołądka. Tworzy się po rozejściu się zespoleń żołądkowo-jelitowych. Jest efektem zaburzenia gojenia kanału po usunięciu gastrostomii.

U pacjentów z przetoką żołądkową dochodzi do wielu groźnych komplikacji: zaburzeń elektrolitowych, metabolicznych, niedożywienia, zakażeń. Samoistne zamknięcie się przetoki żołądkowo-skórnej obserwuje się u 6-70% chorych w ciągu 4-6 tygodni.^1-4 Po tym czasie pacjenta w dobrym stanie ogólnym, bez cech niedożywienia, powinno się kwalifikować do leczenia zabiegowego. Istotnym elementem leczenia jest wczesne rozpoczęcie żywienia pozajelitowego i dojelitowego.

OPIS PRZYPADKU

66-letni pacjent został przyjęty w trybie pilnym na oddział chirurgii ogólnej i onkologicznej w styczniu 2012 r. z powodu nagłego silnego bólu w podbrzuszu z towarzyszącą gorączką do 39°C. Pacjent skarżył się na dolegliwości bólowe o niewielkim nasileniu od kilku tygodni, okresowo gorączkował do 38°C.

Choroby dodatkowe: choroba niedokrwienna serca, zawał mięśnia sercowego w 1997 r., choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa.

W badaniu przedmiotowym stwierdzono następujące nieprawidłowości: tachykardię, tachypnoe, bolesność uciskową brzucha w lewym dole biodrowym z dodatnimi objawami otrzewnowymi.

W badaniach laboratoryjnych stwierdzono: leukocytozę, niedokrwistość, a także podwyższone parametry stanu zapalnego.

W wykonanej w dniu przyjęcia tomografii komputerowej jamy brzusznej opisano: zmianę naciekową poniżej lewego zagięcia okrężnicy, najprawdopodobniej o charakterze rozrostowym z komponentą zapalną, cechami perforacji guza i ropnia, z naciekiem na dolny biegun śledziony (ryc. 1-4). W badaniu tomografii komputerowej nie stwierdzono zmian o możliwym charakterze przerzutowym.